Homepage
Nederlands

Biologisch: omarming of deportatie

In onderstaande reactie geeft zijn visie op de voordelen van de biologisch-dynamische veehouderij in relatie tot de reguliere veehouderij en bovenop een discutabele gezondheidsclaim.
Hij pleit voor een genuanceerde kijk op het begrip "biologisch" en relativeert het gebruik van keurmerken en hekelt gentechnologie.
Leen van Zelderen is bio-dynamisch veehouder in Jouswier (Fr).
Hij en zijn vrouw maken zelf kaas op hun boerderij de Marlannen.
Via ingezamelde 'Green Smiles' heeft hij meegedaan aan de actie 'Bomen voor Koeien'.
Op zijn bedrijf zijn oud-Hollandse bomen geplant, mede als bescherming van zijn dieren tegen de felle zon in de zomer.
De biologische land- en tuinbouw blijkt, hoe je het ook wendt of keert, een van de modernste vormen van land- en tuinbouw.
Steeds meer worden kennis en werkwijzen -of het nu gaat om fokkerijdoelen bij rundvee, dierwelzijnvraagstukken of bodemvruchtbaarheidsproblematiek- uit de biologische land- en tuinbouw geïntegreerd in de gangbare sector.
Ook de overheid neemt de biologische sector serieus: ik kan geen bedrijfstak van vergelijkbare grootte bedenken die net zo veel pr via overheidswege bewerkstelligt. Nadeel van al die publiciteit en belangstelling is dat een ieder zijn of haar zegje over deze bedrijfstak schijnt te moeten ventileren. Er is een bepaalde categorie mensen die het liefst alle biologische boeren met hun aanhang en consumenten van natuurvoeding, omdat ze niet passen in de huidige kapitalistisch ingestelde wereldorde, naar een eiland willen deporteren. Welnu, er zijn naar ik meen in de Duitse bocht nog enkele waddeneilanden waar geen gemotoriseerd verkeer mag plaatsvinden. Wellicht kunnen we daar met z'n allen, levend als biodynamische Amish in lemen hutten en gebruikmakend van paardentram en ossenploeg onze eigen maatschappij creëren.
Laat ook duidelijk zijn dat het bijna bij elke rapportage over biologische landbouw aangehaalde aandeel van 10% biologisch van het totale Nederlandse landbouwareaal in 2010 geen uitvinding is van de EKO en Demeter boeren zelf.
Niet dat de boeren niet willen omschakelen: er is m.i. geen bedrijfstak te vinden die zo op veranderingen heeft weten in te spelen als de landbouw. De mensen die de malaise in de landbouw willen verklaren hebben in hun speurtocht naar een zondebok nu de biologische sector gevonden. Want daar gaat het toch ook niet echt meer van een leien dakje: veel boeren & tuinders, aangelokt door omschakelpremies, zijn het beu om met hun producten nog langer bij de verwerkers op de wachtlijst te staan en zetten hun producten weer op de gangbare markt af. Maar het geeft degene die de Ekosector in het verdomhoekje willen zetten, wel weer wat sterkere argumenten. Om echter de consument van natuurvoeding hiervoor een schuldgevoel aan te smeren is me wat al te erg: wees gerust, ook in de gangbare land- en tuinbouw werkt men ook niet uitsluitend van 9 tot 5 en zijn werkweken van meer als 70 uur eerder regel dan uitzondering. Veel mensen vinden nu dat er meer biologisch moet worden gegeten.
Los van het feit of de biologische sector dit wel wil, is de vraag of men hiervoor loze verkooppraatjes moet gaan gebruiken, dan wel er een gezondheidsclaim aan hangen.
Keuzevrijheid moet echter een sterk punt zijn en blijven voor de consument. Net zo min als de gangbare sector hun klanten met het mes op de keel kan bevelen "gij zult gentech voedsel eten, want onder een bepaald percentage zetten we het niet op het etiket".
Je kunt en mag de mensen niet dwingen. Hoewel het natuurlijk van de gekke is dat de consument welhaast wetenschappelijk bewijs nodig heeft om de slechtheid in te zien van chemische bestrijdingsmiddelen. En de biologisch en biologisch-dynamisch werkende boeren zien wat betreft het fenomeen gezondheidsclaim de bui al weer hangen. Want komen er -naar Amerikaans voorbeeld- schadeclaims m.b.t. het niet waarmaken van de gezondheidsclaim, op wie worden dan de schadeposten uiteindelijk weer verhaald? Werkt het net zo als bij reguliere missers in de levensmiddelenindustrie en is de primaire producent uiteindelijk weer de dupe?
Als men de biologische sector wil gaan zien als milieuvriendelijk is hier meer winst uit te behalen dan menig toegevoegde gezondheidswaarde. "Er zijn toch zat middeltjes die zeggen dat ze mij gezond houden, vitaminepillen, spoorelementenpillen, gezondmakende afslankmiddelen, dus waarom zou ik zo'n duur biologisch product kopen als met een paar pilletjes hetzelfde is te bereiken en dan veel goedkoper?" is een veelgemaakte opmerking. Ook is de consument zich steeds bewuster van het feit dat wat van ver komt helemaal niet lekkerder hoeft te zijn.
Er is een hele categorie mensen die niets geven om een biologisch keurmerk, maar meer gaan voor vertrouwd kopen.
Eveneens on-kapitalistisch (want er valt voor minder bedrijven wat aan te verdienen) maar wel realistisch. Omdat er op veel levensmiddelen in de reguliere supermarkten een woud aan keurmerken is te vinden, is men wel zo verstandig om in te zien dat producten van dichtbij beter zijn te traceren en te controleren (wat vaak wordt vertaald tot: de kwaliteit is beter in te schatten) omdat de productieketen korter is. Daar is voor de sector veel winst op goodwill te halen. Tot zover het gezondheidsverhaal. Dan het milieuaspect.
Het is toch veel duidelijker voor vele mensen dat doordat de biologische sector geen gebruik maakt van kunstmest, dit een enorme winst oplevert voor het milieu omdat er dan geen miljoenen kilo's kunstmest vanuit den verre hoeven te worden aangesleept? Dat, omdat de biologische sector geen gebruik maakt van chemische bestrijdingsmiddelen, er geen uitspoeling, grondwatervervuiling, schade aan het bodemorganisme optreden? Neem bijv. het beruchte Round-up: dit doodt alle planten die er op de bodem staan. En wordt veel gebruikt vóór herinzaai van nieuw grasland en onbeteelde grond in de akkerbouw.
De werkzame stof in dit middel, glyfosaat, heeft een afbraaktijd in de bodem van meer dan 20 jaar.
Er zijn in de reguliere landbouw boeren te vinden die hun hele bedrijf in zo' n 10 jaar tijd geheel opnieuw hebben ingezaaid (veelal gaat het bij grasland ook nog maar om 1 ras: Engels raaigras, je zou dus ook hier al haast van een monocultuur kunnen spreken), en zij beginnen dan weer van voor af aan, met het eerste perceel dus weer: gewas doodspuiten, ploegen, grondbewerken, inzaaien. Een nieuwe toepassing van Round-up kunnen we straks verwachten bij de intrede van genetisch gemanipuleerde gewassen: aan deze gewassen is zo gesleuteld dat zij ongevoelig zijn gemaakt voor de stof glyfosaat. Dus werkt op deze percelen het middel optimaal, want alle onkruid gaat dood en alleen het gewas wat men wil oogsten blijft over. Ideaal spul vinden velen.
Er zijn trouwens personen die gentech als een vorm van 'duurzame landbouw' betitelen, en dat een beetje chemische bestrijding geen kwaad kan. (net zoals bijv. een beetje roken ook niet schadelijk is?). Wat goed is voor het milieu is ook goed voor de natuur: door eenvoudigweg tellingen te verrichten kan de biodiversiteit van (biologische) bedrijven worden bepaald. Van deze biodiversiteit kan het vee weer gebruik maken om hun gezondheid naar een hoger niveau te brengen. Ook met een geringe hoeveelheid kunstmest verdwijnt echter een aanzienlijk deel van deze biodiversiteit. In de gangbare landbouw zie je dat het vee hun tekorten aangevuld krijgt door het toedienen van supplementen aan het krachtvoeder, de melkpoeder en het drinkwater. Zo zijn er nog wel meer argumenten op te sommen die biologische landbouw een plus kunnen geven ten opzichte van de levensmiddelen uit de reguliere sector. Los hiervan staat het positieve gevoel dat mensen krijgen bij het klaarmaken en consumeren van biologisch en biologisch-dynamische voeding. Dat dit ook een positieve uitstraling geeft op lichaam en geest is natuurlijk niet wetenschappelijk te bewijzen, alleen maar te ervaren.
Meer via boeken over de situatie van dieren en ecologisch veantwoorde voeding op het Internet.
In het belang van het dier; over het welzijn van dieren in de veehouderij (bol.com).
Handboek Ecologische Voeding; milieu en gezondheid hand in hand (bol.com).

logoEr is in de wereld meer verborgen dierenleed dan de laatste minuut van een dierenleven bij de slacht. Een dier lijdt ook aan verveling in een dichte stal.

Wanneer u Stichting Animal Freedom wilt steunen, leest u hier hoe u dat kunt doen.

Stichting Animal Freedom.
Auteur .

Onze hoofdartikelen in boek, in een overzicht of op een aparte mobielvriendelijke site.

Naar onze reactie op de actualiteit op Facebook.

Privacy verklaring.

pijl omhoog