logo RvawL

Contactblad oktober 2017

Dit is het Contactblad "Relatie Mens en Dier" van de belangengroep en stichting Rechten Voor Al Wat Leeft.

Onderwerpen

Eiercrisis

Als u dit blad ontvangt ligt de Fipronil-eiercrisis waarschijnlijk al weer enige tijd achter ons (hoewel de gevolgen wellicht nog lang door zullen werken), maar het kwam in de afgelopen tijd dagelijks voor de t.v. en in de krant. U hebt alle berichtgeving hoogstwaarschijnlijk ook gevolgd. Steeds weer nieuwe onthullingen en steeds weer de vraag: wie is hier nu de hoofdschuldige? Ondertussen zijn al ruim 2,5 miljoen - gezonde - kippen vergast met het afschuwelijke CO2-gas, waardoor de dieren een langzame en pijnlijke verstikkingsdood sterven. ónnodig, zo vinden wij, want volgens toxicologen kan de stof Fipronil na 4-6 weken uit het lichaam van de kip zijn verdwenen en dan kunnen de eieren daarna gewoon gebruikt worden. De wet zegt dat elk dier een intrinsieke (eigen-)waarde heeft, onafhankelijk van de economische waarde die het dier voor de boer heeft. En als landbouwhuisdieren geen direct gevaar vormen voor de volksgezondheid mogen ze -volgens de wet- alleen gedood worden voor consumptie-doeleinden, niet om ze te vernietigen omdat het de boer economisch even beter uitkomt. Maar de wet wordt met voeten getreden. Als de boer zijn eieren niet kan verkopen is het voeren van de kippen te duur. Doden is dan toegestaan. Om puur economische redenen dus. Ach ja, de wet wordt eigenlijk al decennia lang overtreden door het doden van miljoenen eendagshaantjes, die geen enkele economische waarde hebben! Wie stoort zich dan nog aan die intrinsieke waarde van al die miljoenen dieren? Dieren zijn nog steeds niet meer dan wegwerpartikelen. Alleen nuttig als ze geld opleveren.

Protest

Op 7 augustus jl. protesteerden we samen met 5 andere organisaties bij twee pluimveebedrijven in Drente waar die dag de kippen vergast gingen worden. De organisaties waren Comité Dierennoodhulp, Levende Have, EDEV (Een Dier Een Vriend), Konijn in Nood, Stichting Dierennood en St. Rechten voor al wat leeft. De demonstratie begon bij een pluimveehouder in Witteveen, waar 72.000 kippen werden vergast om de dieren vervolgens naar de destructie te vervoeren. Enkele uren daarna verplaatste de betoging zich naar een pluimveehouderij in Odoornerveen waar 60.000 kippen hetzelfde lot moesten ondergaan. De betoging had een ingetogen en vreedzaam karakter. We wilden met ons protest getuige zijn van het feit dat de overheid en de pluimveehouders deze dieren daadwerkelijk laten stikken. We vonden dat deze dieren, behandeld als wegwerpartikelen, en slachtoffer van de decadente en massale bio-industrie, niet vergeten mochten worden.

Rechtszitting

Kort voor de demonstratie, op 4 augustus jl., vond een rechtszitting plaats die wij gezamenlijk hadden aangespannen tegen de Nederlandse overheid, om d.m.v. een voorlopige voorziening het vergassen te stoppen. Uit deze zitting bleek dat zowel de overheid als de rechter het ruimen niet wilden tegenhouden. Beiden zien geen wettelijk beletsel om gezonde dieren te doden zonder een redelijk doel. De intrinsieke (eigen) waarde, die in de Wet Dieren staat, wordt door hen geheel genegeerd. Helemaal ergerlijk was het dat de advocaat van de overheid beweerde dat het vergassen van dieren met CO2 een diervriendelijke methode is….

Wie is de hoofdschuldige?

Er zijn meerdere schuldigen aan te wijzen: natuurlijk Chickfriend, die het middel Fipronil leverde aan de vele pluimveehouderijen, terwijl men zelf wel kon vermoeden dat het middel wel eens in de kippen, dus ook in de eieren terecht kon komen. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) die in november 2016 al wist dat de giftige stof Fipronil ook in de eieren zat, maar niet haar eigen koers kan varen, maar een ja-knikker is van haar werkgever: de overheid. De overheid, die vond dat de NVWA het maar beter stil kon houden want als het bekend zou worden, zou dat wel eens heel slecht kunnen uitpakken voor de sector…. (Ach ja, wie betaalt, die bepaalt…) De overheid, die destijds zó sterk bezuinigde op de NVWA, dat deze zichzelf nu 'wegverdund, uitgebeend en kapotbezuinigd' noemt…. En het gaat nog verder: t/m 2020 moeten er nog eens 300 NVWA-medewerkers weg en het NVWA-budget moet verder krimpen. En dat terwijl de roep om meer toezicht steeds luider wordt…. We citeren een gedeelte van de column van Tommy Wieringa uit het Noordhollands Dagblad van 18 augustus jl.: "Dat er door het Fipronil-schandaal veel kritiek is op de NVWA is even voorstelbaar als onterecht. De werkelijke verantwoordelijken zijn de CDA-bewindslieden die het economisch belang stelselmatig hebben laten prevaleren boven de volksgezondheid. De NVWA is welbewust kapotgemaakt onder de kabinetten Balkenende. Eerst werd het weggehaald bij het ministerie van Volksgezondheid en ondergebracht bij het exportministerie van Landbouw, intussen ressorteert het onder het handelsministerie van Economische Zaken". (…) "Onder Cees Veerman, Gerda Verburg en Maxime Verhagen werd de NVWA een schoothondje van de politiek, een fout die onder Henk Kamp en zijn staatssecretarissen Dijksma en Van Dam niet is hersteld". De hoofdschuldige is hier dus duidelijk de overheid, die NVWA-controleurs opdraagt de voedselveiligheid én het dierenwelzijn te controleren om hen vervolgens de mond te snoeren wanneer er iets verdachts ontdekt wordt. Die wetten maakt die zij zelf overtreedt. Die de ellendige uit-de-hand-gelopen bio-industrie maar laat uitbreiden en uitgroeien tot monsterlijke grootte ten behoeve van de winstgevende export. Kortom: Pieter van Vollenhoven had gelijk, toen hij onlangs op t.v. zijn visie gaf op het Fipronil-schandaal: "De overheid heeft ons in de steek gelaten…". Helaas moeten wij vrezen dat het, met het oog op het nieuw te vormen kabinet, in de nabije toekomst niet veel beter zal worden…. Wilt u ook uw stem laten horen tegen het onnodig vergassen van honderdduizenden kippen? Teken dan de petitie van Stichting VierVoeters via https://help.four-paws.org/nl-NL/stop-het-vergassen-van-miljoenen-kippen

Stalbranden

Nog zo'n schande: de vele stalbranden, waar vele duizenden dieren levend omkomen in de vlammen en door verstikking in de rook…. Op 4 juli van dit jaar dient Esther Ouwehand (PvdD) samen met Dion Graus (PVV) een motie in waarin zij vragen om aanvullende maatregelen om het aantal stalbranden terug te dringen én het aantal dieren dat omkomt bij een stalbrand. Er was al wel het (zeer magere) z.g. "Actieplan Stalbranden", maar dat schoot aan alle kanten tekort.  Op aandringen van de PvdD werd het actieplan later iets uitgebreid ("Actieplan 2012-2016"). Zo werden boeren verplicht bij nieuwbouw of renovatie de stal op te delen in compartimenten, en alleen met brandveilige materialen te werken. Ook de aanwezigheid van een bluswatervoorziening moet aanwezig zijn. Maar dat plan werd niet of onvoldoende opgevolgd, en het aantal stalbranden was sinds de invoering van het actieplan niet gedaald. Alleen al in 2016 zijn 201.000 dieren in de vlammen omgekomen. In het eerste halfjaar van 2017 waren het er alweer bijna 100.000…..

Motie niet aangenomen

In de motie van 4 juli vroegen Esther Ouwehand en Dion Graus om de regels van het actieplan niet alleen voor nieuwe en gerenoveerde stallen te laten gelden, maar ook voor bestaande stallen. Ook zou brandalarm verplicht gesteld moeten worden, evenals een sprinkler- of watermistinstallatie en een vrije uitloop voor de dieren, zodat ze bij brand naar buiten kunnen vluchten. Onbegrijpelijkerwijs heeft de motie het niet gehaald. VVD, CDA, CU, SGP en zelfs D66 stemden tegen. Zij vonden de gruweldood van honderdduizenden dieren blijkbaar niet erg genoeg. Onder deze partijen waren ook de vier onderhandelaars, die het nieuwe kabinet zullen gaan vormen. Dat D66 ook tegen de motie stemde zou je niet verwachten, maar ja, deze partij wilde zó graag meeregeren, dat ze naast alle meningsverschillen met rechts van die stalbranden dan maar geen punt wilden maken. Wel, kort nadat de motie was afgestemd, kwamen 4000 varkens om door een stalbrand in Heeswijk-Dinther, in Nederweert kwamen 76.000 kippen om, eveneens door een stalbrand en op 27 juli de stalbrand in Erichem, waar 24.000 varkens in de vlammen omkwamen. Kort daarna de stalbrand in Agelo, waar de varkenshouder 'enkele honderden varkens' aan de brandweer had opgegeven, maar dat bleken er later ruim 9.200 te zijn. Als de boer het juiste aantal had opgegeven, had de brandweer waarschijnlijk nog een deel van de dieren kunnen redden. En het gaat maar door. Op 16 augustus brandde een kippenstal in Swifterband af, waar 40.000 dieren de verbrandingsdood vonden. Totaal zijn er, alleen al in 2017, 225.000 dieren levend verbrand. En het jaar is nog niet om. Met nog ongeveer een kwartaal te gaan vragen we ons af hoe hoog dit aantal nog gaat worden voor dit jaar om is….

Cursus slachten, vallen en strikken zetten

Gezamenlijk met eerdergenoemde zes organisaties hebben we op 25 juli jl. een klacht ingediend bij de NVWA over het bedrijf "Wildernisschool", die cursussen aanbiedt om mensen te leren slachten in de natuur, en om strikken en vallen te leren zetten om dieren te vangen. Dit jaar heeft in mei, juni en augustus zo'n cursus al plaatsgevonden en in november zal nog eens de cursus gegeven worden. Voor het leren slachten worden er per drie cursisten een kip en een konijn geslacht, en per persoon een forel. Het zetten van vallen en strikken (stropen) is verboden in Nederland. Maar de Wildernisschool heeft een excuus om zich mee in te dekken: mensen moeten toch leren hoe ze kunnen overleven in de natuur!? Het doden van dieren wordt hier aan ónervaren mensen overgelaten, en dat levert uiteraard extra angst, stress en pijn voor de dieren op. In de wet staat: "Bij het doden moet het dier elke vermijdbare vorm van pijn, spanning of lijden worden bespaard. De persoon die het dier doodt moet aantoonbare kennis en vaardigheden bezitten om het doden humaan en doeltreffend uit te voeren". Daar is bij deze cursus geen sprake van, en dus wordt ook hier de wet weer overtreden. Wij hebben de NVWA verzocht zo spoedig mogelijk handhavend te willen optreden, zodat de cursussen in augustus en november voorkomen zouden kunnen worden. Wij hebben tot op heden nog geen bevredigend antwoord van de NVWA ontvangen.

De vos verdient beter!

Onder deze titel heeft Stichting De Faunabescherming een mooie kleurenfolder, uitgebracht , die wij graag onder uw aandacht willen brengen. Iedereen zal het er over eens zijn dat de vos een prachtig dier is, maar voor de jagers is geen enkele prooi zó fel begeerd als juist de vos. Per jaar worden in Nederland zo'n 15.000 vossen door jagers gedood. De vos is op de landelijke vrijstellingslijst geplaatst, hetgeen wil zeggen dat deze dieren gedurende het hele jaar overdag gedood mogen worden. In de meeste provincies worden zelfs ontheffingen verleend om ook 's nachts op vossen te mogen jagen met behulp van kunstlicht. Toch is de vos een beschermde diersoort! Maar zoals het met zo veel regels en wetten gaat in dit land: ook aan de lijst met beschermde diersoorten storen overheden zich niet.
Waaróm wordt de vos toch eigenlijk zo fel bejaagd? De consumptie van zijn vlees is geen reden. Wat dan wel? Het zouden de vermeende roofpraktijken zijn, die de vos zo in diskrediet hebben gebracht, maar waar financiële schade overigens nauwelijks een rol speelt. Er zijn daarover diverse verhalen naar buiten gebracht, die niet anders dan paniekverhalen en vaak ronduit leugens blijken te zijn. De folder noemt negen z.g. 'stellingen', die jagers graag hanteren om aan te tonen hóe noodzakelijk de jacht op vossen is, en die door het vaak onwetende publiek grif worden geloofd en overgenomen (en dikwijls weer doorverteld!). We noemen ze hieronder.
  1. Er zijn veel te veel vossen.
  2. Vossen hebben geen natuurlijke vijanden.
  3. Vossen roeien de dieren uit waar ze op jagen.
  4. Vossen vormen een bedreiging voor de weidevogelstand.
  5. Vossen veroorzaken schade aan huisdieren bij particulieren.
  6. Vossen veroorzaken schade aan schapen en lammeren.
  7. Vossen veroorzaken schade aan pluimvee / vrije uitloopkippen.
  8. Vossen verspreiden ziekten zoals hondsdolheid en vossenlintworm.
  9. Vossen hebben geen functie in het ecosysteem.

In de folder wordt iedere stelling weerlegd, en de eindconclusie is: de vos vormt geen gevaar en is niet schadelijk en moet daarom van de vrijstellingslijst worden verwijderd. Wilt u in het bezit komen van eén of meer van deze folders (evt. om aan anderen door te geven)? Belt of mailt u ons dan (tel. 072-5110617 of boerveenrvawl@chello.nl ) en u krijgt kosteloos uw bestelling toegestuurd.

Hond Rex is dood

In ons vorige nummer schreven we uitvoerig over Rex, de hond van Dora Rodic, die na een licht bijtincident in beslag werd genomen, getest, en later op grond van de testresultaten van de rechter weer terug naar zijn eigenaar mocht. Maar het liep heel anders: omdat dieren juridisch onder 'voorwerpen' vallen, werd Rex 'vervreemd' (herplaatst), nog voordat de rechter zijn uitspraak had gedaan. Dat blijkt de gangbare praktijk te zijn bij het OM (Openbaar Ministerie) en de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland). Maar Dora ging uiteraard op de rechterlijke uitspraak af en was dolblij dat ze haar geliefde huisdier weer terug zou krijgen. Logisch, want als burger heb je geen weet van al dit soort vreemde en onlogische praktijken van justitie, en besef je niet dat een "ja" van de rechter in de praktijk weleens "nee" kan betekenen…. Hoe het ook zij: Rex is nu dood. Rex was als waakhond ergens op een geheime plek herplaatst. Na een bijtincident is Rex in opdracht van het OM gedood, terwijl het hoger beroep van Dora tegen de Nederlandse Staat, omdat haar hond als een voorwerp was behandeld, nog voor moest komen. Het is een groot onrecht. Onze overheid houdt geen rekening met het belang van de hond, maar ook niet me het diepe verdriet van Dora om haar hond die haar zo dierbaar was…. Rex hoorde bij de categorie "voorwerpen"…. In de Wet Dieren wordt aan dieren een eigen, intrinsieke waarde toegekend, maar in de praktijk van justitie bestaan er alleen maar personen en zaken. Daartussenin bestaat niets. Dieren horen bij de zaken…, dingen…, voorwerpen…. Wij hebben rechtszaken gevoerd, maar vergeefs…dieren blijven dingen…. Wilt u het hele verhaal nog eens nalezen? Ga dan naar de website van Werkgroep Hulp Inbeslaggenomen Honden, een samenwerkingsverband van Comité Dierennoodhulp en Rechten voor al wat leeft: www.hulpinbeslaggenomendieren.nl . Hebt u de petitie al getekend? (hondrexisgeenvoorwerp.petities.nl ).

Nieuws uit het buitenland

Na al dit trieste nieuws uit eigen land is het misschien goed om eens over de grens te kijken. Want (het is erg om te moeten zeggen:) voor goed nieuws moeten we in het buitenland zijn. Niet dat daar geen verschrikkelijke misstanden zijn, maar daar zijn regeringen nog wel eens bereid een stap vooruit te doen! Nederland heeft zich lange tijd op de borst geslagen omdat wij het meest diervriendelijke landje zouden zijn. Maar misschien geldt hier wel de oude en wijze spreuk: "Vele eersten zullen de laatsten zijn…!".

Mexico: Verbod op hondengevechten

Hondengevechten waren in Mexico tot voor kort een zeer populaire en bloederige "sport", waar geen landelijk verbod op bestond, maar waar enorm veel geld mee werd verdiend. (In Nederland zijn hondengevechten weliswaar verboden, maar ondanks dat komt het toch steeds vaker voor. Als er geen melding over wordt gedaan lukt het de politie maar moeilijk om er grip op te krijgen!) Hondengevechten zijn gruwelijk: De honden worden zó gefokt dat de bij de dieren aanwezige neiging tot agressie wordt aangewakkerd. Ze worden aan de ketting gelegd, soms gedrogeerd met anabolische steroïden, waardoor de agressie wordt opgedreven en de spierkracht versterkt. Vaak worden stukken van oren en staart afgeknipt, om te voorkomen dat ze zich in elkaar vastbijten. Eenmaal in de ring worden de dieren tegen elkaar opgehitst. Tijdens het gevecht raken de arme dieren op allerlei manieren ernstig gewond, vooral door beten, snijwonden, gebroken botten en bloedverlies. De "winnaars" sterven vaak na het gevecht aan hun verwondingen. En de "verliezers" worden doodgeschoten, opgehangen of men laat ze gewoon doodgaan…. Maar vanaf april 2017 zijn hondengevechten (en aanverwante "spelen") "als zware misdaad" strafbaar gesteld. Een ontwikkeling van historisch belang: het is namelijk de eerste keer dat volgens het Mexicaanse Federale Wetboek van Strafrecht een wreedheid jegens dieren een strafbare handeling is. In sommige Mexicaanse staten en in de hoofdstad golden hondengevechten wel als "illegaal", maar er werd nauwelijks gehandhaafd. Dat zal (hopelijk!) nu gaan veranderen. Er geldt nu een verbod op: - het organiseren van hondengevechten, - het bezitten en verhandelen van vechthonden, - het in eigendom hebben van een huis of een stuk grond waar vechthonden gehouden worden, - het bijwonen van een hondengevecht als toeschouwer. Hulde aan Mexico voor deze (eerste!) belangrijke stap vooruit! Nu nog een goede handhaving!

Vietnam: sluiting van alle galbeerboerderijen

In Vietnam worden nog zo'n duizend galberen gehouden, in kleine draadgazen kooitjes, waarin ze niet rechtop kunnen zitten of staan, waar een gat in de buik is gemaakt dat altijd open moet blijven om dagelijks gal uit de galblaas te kunnen tappen (voor traditionele geneesmiddelen). Een wreedheid die zijn weerga niet kent! De dieren liggen vaak tientallen jaren in de kooi, tot ze doodgaan. De Engelse dierenorganisatie Animals Asia heeft in het verleden al veel dieren bevrijd en opgenomen in berenopvangcentra. In 2015 was door Animals Asia al een overeenkomst getekend met de Vietnamese Vereniging van Traditionele Geneeskunde, hetgeen inhield dat omstreeks 2020 een definitief eind zou worden gemaakt aan het voorschrijven van berengal door traditionele artsen. Na veel overleg met de autoriteiten is het er nu eindelijk van gekomen: Vietnam heeft ingestemd met een project van Animals Asia om de berengal-industrie in het hele land te beëindigen. De Akte van Overeenkomst is op 19 juli 2017 in Hanoi getekend en gepubliceerd door het Ministerie van Landbouw en Plattelandsontwikkeling. Het zal zeker nog tot 2020 duren voor alle duizend beren naar een berenopvang kunnen worden overgebracht! Uiteraard moet er nieuwe opvangruimte gecreëerd worden om zóveel beren te huisvesten! Voor uitbreiding van de opvangmogelijkheden en levenslange medische verzorging en voeding van zóveel beren is uiteraard heel veel geld nodig. U kunt financieel steunen via www.moonbears.nl van de Nederlandse stichting Save the Moonbears, die in Nederland aan deze zaak bekendheid geeft en gelden inzamelt, o.a. voor Animals Asia. Ook in China werkt Animals Asia. Daar zitten nog zo'n 12.000 galberen vast.

Balearen: geen stierengevechten en -feesten meer!

Op de Spaanse Balearen (o.a. Mallorca, Menorca, Ibiza) is het niet meer mogelijk om stierengevechten te houden. Ook de vaak wrede fiëstas zijn niet meer mogelijk. Hoewel de Balearen autonoom zijn, heeft Spanje geregeld dat de eilandengroep de gruwelijke evenementen niet mag verbieden. Maar daar heeft men iets op gevonden: er zijn nu maatregelen geïntroduceerd, die het ónmogelijk maken om nog een stierengevecht of stierenfiëstas te houden. Zo is het nu verboden om scherpe voorwerpen te gebruiken, de stier mag niet langer dan 10 minuten in de ring zijn, en er is een verbod op de aanwezigheid van een stierenslachter.

Bali: geen hondenvleeshandel en -consumptie meer!

Op 27 juli jl. ontvingen we een verheugend bericht van de organisatie Animals Australia: Op het Indonesische eiland Bali heeft een historische gebeurtenis plaatsgevonden. In het dierónvriendelijke Indonesië heeft de gouverneur van Bali een verordening ondertekend om de onmenselijke en uiterst wrede hondenvleeshandel, waarbij ook de voedselveiligheid en de volksgezondheid (hondsdolheid!) in het geding zijn, te beëindigen. Zoals u zult weten gaat de hondenvleesindustrie gepaard met zeer wrede martelingen, waardoor het vlees lekkerder zou smaken…. Animals Australia schrijft ons: "Dat de verordening van kracht is (al hebben we dat nog niet officieel gepubliceerd) blijkt wel uit het feit dat op Bali restaurants die hondenvlees op het menu hebben gesloten worden, waarbij we gesteund worden door het Balinese Departement van Landbouw, het Departement van Gezondheid en door de politie. Al deze instanties werken eraan mee dat het decreet bekrachtigd wordt. Als zodanig zijn agentschappen van de regering, onze vertegenwoordigers én die van Animals International hier aanwezig als we besprekingen voeren en restaurants waarvan ontdekt wordt dat ze deelnemen aan de hondenvleeshandel, worden in staat van beschuldiging gesteld of gesloten". In sommige delen van Indonesië komt de hondenvleeshandel ook voor. Hopelijk zal het succes op Bali ook verder in het land doorwerken.

Zuid-Korea: President adopteert hondje dat gered is van de hondenvleeshandel!

Dit is op zichzelf nog geen reële verbetering te noemen, maar wel heel opmerkelijk en hoopvol! De adoptie vond zelfs plaats op het hoogtepunt van het Zuid-Koreaanse hondenvleesevenement BokNal. Met de adoptie wilde de president kennelijk een signaal afgeven…. De presidente van Taiwan houdt ook van dieren, en heeft onlangs in haar land deze verschrikkelijke handel verboden op straffe van hoge boetes! (zie ons contactblad van juli 2017) Zou de Zuid-Koreaanse president ook deze stap zetten? De inmiddels bekende Marc Ching, die honden en katten redt van de gruweldood, gaat binnenkort in overleg met de Zuid-Koreaanse regering, met als doel de honden- en kattenvleeshandel te beëindigen.

Sulawesi (Indonesië): Krijgt aap auteursrecht op zijn selfie?

Op 17 juli jl. vertoonde Eén Vandaag een opmerkelijk onderwerp: De makaak-aap Naruto die in 2015, met de camera van natuurfotograaf David Slater, een selfie maakte. Nu doet zich het probleem voor bij wie het copyright berust, bij David Slater of bij de aap Naruto. Een geheel nieuw probleem! Een dier, dus ook een aap, heeft immers helemaal geen rechten? Kan Naruto dan wel auteursrechten hebben? De dierenrechtenorganisatie PETA spande hier in 2015 een rechtszaak over aan, maar de rechter vond, dat een aap niet het auteursrecht op een foto kan bezitten. PETA ging in hoger beroep bij een Amerikaanse rechtbank in San Francisco, en vorige maand heeft de rechter zich over deze zaak gebogen. Wanneer de uitspraak bekend wordt is nog niet duidelijk, maar het zou wel eens kunnen gebeuren dat Naruto het auteursrecht krijgt op zijn selfie. Er staat in de Amerikaanse wet immers niet expliciet dat auteursrecht alleen voor mensen geldt…!

De Stichting Rechten voor al wat Leeft.

Auteur .

pijl omhoog