logo RvawL

Contactblad januari 2016

Dit is het Contactblad "Relatie Mens en Dier" van de belangengroep en stichting Rechten Voor Al Wat Leeft.

Onderwerpen

Nieuwjaar

Als u dit blad ontvangt hebben we een veelbewogen jaar 2015 achter ons. Wij willen u allemaal behalve gezondheid ook veel moed en vertrouwen toewensen voor het nieuwe jaar 2016. Terwijl we dit schrijven hebben we net de noodlottige vrijdag 13 november achter de rug met de terroristische aanslagen in Parijs met zoveel doden! Daarnaast de duizenden vluchtelingen die naar ons toekwamen en nog komen, hetgeen ook de nodige problemen met zich meebrengt. Ook in eigen gelederen is het jaar 2015 niet zonder slag of stoot aan ons voorbijgegaan! En dan denken we natuurlijk aan het plotseling overlijden van dierenarts en bedwelmingsdeskundige Dr Reinder Hoenderken, onze wetenschappelijk adviseur, op 29 juni 2015! We missen hem heel erg! In een pessimistische bui denken wij wel eens dat in deze tijd, die vol is van menselijke nood op allerlei gebied, er weinig meer aan de nood van de dieren wordt gedacht! Inderdaad lezen we momenteel in de kranten maar weinig nieuws over de dieren. Maar, we weten dat er zeér veel mensen, over heel de wereld, met het verbeteren van dierenwelzijn bezig zijn. Zelfs in landen waarvan je het niet zou verwachten, en waar vaak miljoenen hongerige en zieke zwerfdieren langs de weg lopen (of liggen), staan mensen op om dieren te helpen, dikwijls uit eigen beperkte middelen. Ze geven deze dieren voer, vangen ze op, laten ze steriliseren en medisch verzorgen en proberen adoptie-adressen te vinden. Zelf eten ze dan maar wat minder…. Via de social media raken deze particuliere initiatieven vaak wereldwijd bekend, en hulporganisaties hier en elders steunen dergelijke geweldige dierenvrienden. Zo ontstaan talloze stichtingen over de hele wereld, die fantastisch werk doen voor dieren. Dat komt niet in de krant, maar het gebeurt wel. Wat ons in 2016 te wachten staat weten we gelukkig niet. We kunnen alleen maar hopen op betere tijden voor mens en dier, en daar ook samen hard aan werken natuurlijk! Daar is uithoudingsvermogen voor nodig, veel moed en zéker gezondheid! Laten we dat elkaar toewensen voor het nieuwe jaar!

Bont

We beginnen met goed nieuws: Het kwam even op losse schroeven te staan: het nertsen-fokverbod, dat sinds januari 2013 in Nederland van kracht was met een overgangsregeling van 12 jaar en waarin opgenomen was dat er een financiële compensatieregeling voor de nertsenfokkers zou komen. Maar gelukkig gaat het verbod tóch door! Het verbod, dat tevens inhield dat er vanaf direct geen nieuwe nertsenfokkerijen meer mochten worden gebouwd en dat bestaande bedrijven niet meer mochten uitbreiden, werd vorig jaar aangevochten door de Ned. Federatie van Edelpelsdierhouders. Deze ging in be-roep, omdat de fokkers niet tevreden waren over de compensatieregeling. De rechter gaf de Federatie gelijk en het verbod was van tafel en werd buiten werking gesteld! Direct werden weer nieuwe fokkerijen gebouwd en bestaande bedrijven konden weer uitbreiden! Maar de Nederlandse Staat spande weer een hoger beroep aan tegen de nertsenfokkers en op 10 november 2015 heeft de rechter hierover uitspraak gedaan: Het nertsenfokverbod blijft van kracht! De rechter stelde dat het algemeen belang vóór het belang van een kleine groep nertsenfokkers ging. In 2024 zal de laatste van de 160 nertsenfokkerijen in Nederland zijn verdwenen! En daarmee zal de hele bontindustrie geheel uit Nederland weg zijn! Geweldig nieuws! Wat betekent dat nu voor de nertsenfokkerijen die na 2013 zijn gebouwd of uitgebreid? Mo-gen deze nu tot 2024 blijven bestaan? Ze zijn nu in feite illegaal! De consequentie zal móeten zijn dat illegale bedrijven en uitbreidingen zo snel mogelijk worden gesloten. Dierenmishandeling De huisvesting van nertsen is te vergelijken met de legbatterij-huisvesting van legkippen, zo-als die tot 2012 in Nederland gangbaar was. Nertsen worden gehouden in draadstalen kooitjes met doorgaans een oppervlakte van 70x40 cm en de hoogte is meestal 45 cm. De kooitjes staan in lange rijen. Ze krijgen een 'pap' te eten dat gemaakt is van slachtafval. Met een slang wordt dit óp de kooitjes gespoten. Water drinken kan alleen via nippels. Het enige vertier dat de dieren soms (niet altijd!) hebben, is een kleine plastic buis om doorheen te kruipen. En dan te beseffen dat nertsen, in tegenstelling tot kippen, amper gedomesticeerd zijn; het zijn eigen-lijk wilde roofdiertjes die gedeeltelijk in het water leven, totaal niet geschikt om te houden als huisdier of landbouwhuisdier. Als men deze diertjes in zo'n klein kooitje stopt, zonder noe-menswaardige lichaamsbeweging of bezigheid en zonder zwemwater, ja, dan durven wij te spreken van dierenmishandeling. En dat alles voor een product wat we niet echt nodig hebben: bont. Voor bont zijn zóveel alternatieven waarmee men zich overal ter wereld lekker warm kan kleden! Door de slechte en dierónwaardige huisvesting vertonen de nertsen (en ook andere pelsdie-ren, zoals vossen, chinchilla's en wasbeerhonden, die in andere landen nog worden gefokt) gedragsafwijkingen, z.g. stereotiepe gedragingen, zoals zelfverwondingen, steeds maar langs de randen van de kooi lopen, zwaaien met de kop etc. Ook kannibalisme komt voor. De meeste dieren gedragen zich angstig. Een onderzoek bij (de méést gerenommeerde bontbe-drijven!) toonde aan met welke gezondheid- en welzijnsproblemen de ongelukkige dieren al-lemaal te kampen hebben: - infecties aan ogen, oren en neus; - afwijkingen, zwellingen en ernstige irritaties aan het tandvlees, - open wonden en verwondingen' - misvormde ledematen, soms zelfs het ontbreken van ledematen en/of staart, - kannibalisme, - kadavers van dode dieren, die tussen de levende dieren liggen te rotten, - misvormingen, - oude, slecht onderhouden kooien met scherpe uitsteeksels waar de dieren zich aan kunnen verwonden, - slechte hygiëne, zoals vieze en kapotte waterbakjes (vaak zonder water!) Dit alles constateerde men in Scandinavië, maar zou het hier in Nederland veel beter zijn? Het doden van de nertsen In de winter, als de vachtjes op z'n mooist zijn, worden de nertsen gedood. Daarvoor worden verschillende methodes toegepast: - vergassing, zowel d.m.v. CO als CO2. Beide veroorzaken zeer hevig en lang lijden - breken van de nek - (soms) dodelijke injecties Nederland het meest diervriendelijke land ter wereld?? Oostenrijk en Engeland zijn ons op dit punt al voor, en in veel andere Europese landen gelden al fokverboden voor bepaalde pels-diersoorten. Kortom, op pelsdierfokkerijen vindt zéér veel leed plaats. We zijn dan ook heél blij met het verbod, maar tevens is het toch eigenlijk niet te verteren dat al dit lijden nog 8 jaar mag voortduren om de kas van de fokkers nog even flink te kunnen spekken…!

Verbod op CO2-gasbedwelming varkens in zicht?

Nog meer hoopvol nieuws: Heel verheugd waren wij te vernemen dat op 8 december 2015 een belangrijke motie is aangenomen door een meerderheid in de Tweede Kamer: een verbod op de CO2-gasbedwelming bij varkens! De motie was ingediend door Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren en Tjeerd van Dekken van de Partij van de Arbeid. Dit is een belangrijke eerste stap! Hiermee heeft de Kamer een belangrijke wens te kennen gegeven, en het hangt nu van Staatssecretaris Martijn van Dam (EZ) af of het echt doorgaat. Al decennia lang zijn we met dit onderwerp bezig geweest, samen met wijlen Dr R. Hoenderken, die vele jaren van zijn leven heeft gewijd aan onderzoek naar verzachting van het lijden van dieren, met name varkens, bij de slacht, die zelf ook onderzoek heeft gedaan naar de verschrikkelijke CO2-gasbedwelming, waarbij de dieren na een lange en pijnlijke doodsstrijd uiteindelijk stikken…. Hij heeft alles gedaan zijn kennis over te brengen aan de overheid, en die te overtuigen dat deze dierenmishandeling verboden diende te worden. Dit nieuws hadden wij zo graag nog met hem willen delen…. Wij houden u uiteraard op de hoogte van het verdere verloop!

Horror-asiel

Zo af en toe horen of lezen we berichten die ons zó met afgrijzen vervullen, dat we maar één ding kunnen doen: helpen! Op de website www.dierennood.nl (een stichting die elke maand een hulpproject lanceert voor dieren -meestal zwerfdieren- in het buitenland, die in acute nood verkeren) vonden we een zeer urgente noodoproep: Vanwege een herbouwing van een toch al berucht dodingsasiel in Roemenië is al het staatspersoneel uit het oude asiel vertrokken en heeft de circa 200 honden zonder enige verzorging, eten of drinken, achtergelaten! Eén Roemeense vrijwilliger kreeg gelukkig na een paar dagen nog toegang tot het asiel om de honden wat eten en drinken te verschaffen, en hij deed wat nog mogelijk was. Een aantal honden waren er toen al slecht aan toe, enkele waren al dood doordat de arme dieren elkaar gingen opeten! Door goed ingrijpen van de Stichting Dogs Adoptions Nederland (die speciaal in Roemenië werkt voor lotsverbetering van de vele, vele zwerfhonden daar) waren er al 10 honden uit het asiel gehaald om onder te brengen bij gastgezinnen in Nederland. Maar álle dieren moesten natuurlijk worden bevrijd en ondergebracht. Dat vergde niet alleen veel geregel, maar ook heel veel geld! St. Dogs Adoptions Nederland riep hiertoe de hulp in van St. Dierennood (www.dierennood.nl ) die de noodoproep op de website zette. U zult begrijpen, dat toen wij dit lazen, wij niet hebben geaarzeld en een bedrag hebben gedoneerd voor voedsel en drinken, en medische verzorging voor de honden die er slecht aan toe waren, pensionkosten en reiskosten voor de honden die naar de Nederlandse gastgezinnen werden gebracht. Als u dit contactblad ontvangt zullen alle honden die het overleefd hebben hopelijk gered zijn en een goed onderdak hebben gekregen. Dank aan al onze donateurs, want dankzij u kunnen we een bijdrage leveren als dieren in zó'n ellendige situatie zitten! Blijft u ons alstublieft steunen!

Hubertusmissen

Eind oktober en begin november 2015 hebben we weer de periode van de Hubertusmissen gehad, waar in veel Rooms-Katholieke kerken, vooral in het zuiden van het land, St. Hubertus is gevierd t.g.v. de opening van het jachtseizoen. Wij hebben de afgelopen jaren al heel wat brieven aan bisschoppen geschreven, waarin wij naar voren brachten hoe naar onze mening de Hubertuslegende moet worden uitgelegd. Het is de omgekeerde wereld om St. Hubertus de patroonheilige van de jacht te noemen, want nadat hij tijdens zijn laatste jachtpartij bij het hert dat hij wilde schieten een lichtend kruis tussen het gewei zag verschijnen stopte hij juist met jagen, ging zich aan de kerk wijden en werd bisschop. Toch wordt de Hubertusmis nog steeds in veel R.K. kerken gevierd met veel jacht-vertoon: jachthoornblazers, opgezette dieren, geblindeerde valken, reclameborden voor de plaatselijke wildbeheer-eenheid, en zelfs broodjes met vleeswaren van geschoten dieren en zegening door de pastoor van jagers en honden in de hoop op een goede jachtbuit. Met enkele bisschoppen hebben we een gesprek gehad, soms mét resultaat. Op 1 november 2015 vond er ook weer, als vanouds, een Hubertusmis plaats in het Brabantse De Moer (bij Loon op Zand). Een protestactie werd op touw gezet door Marianne Stolp met een aantal mensen die zij om zich heen verzamelde. Deze circa 20 man tellende groep, genaamd "Wij willen Hubertus terug", deelde aan de aanwezigen (én aan de aanwezige pers) informatie uit van St. De Faunabescherming en St. Rechten voor al wat leeft. Aan de pastoor die de mis opdroeg hebben wij een brief gestuurd, waarin wij o.a. schreven: "In de Bijbel, in Marcus 16:15, staat: "Trek heel de wereld rond en maak ieder schepsel het goede nieuws bekend". Ieder schepsel, daar horen volgens ons ook de dieren bij. Het lijkt ons toe dat we de dieren het 'goede nieuws' bekend dienen te maken door hen te beschermen tegen kwaad, het goede voor hen te zoeken, hen tot hun recht te laten komen, en niet door hen voor het eigen genot neer te knallen zoals de hobbyjagers doen! Wij vinden het heel vreemd en ongerijmd, dat de kerk, als 'doorgever' van 'het goede nieuws', d.m.v. de Sint-Hubertusmis propaganda maakt voor het afschieten van Gods schepselen, en voor het eten van vlees - waaronder wild. Is de vleessector (o.a. slagers en poeliers) zelf niet in staat om haar producten aan te prijzen? Waarom laat de kerk zich daarvoor gebruiken?" Verder hebben wij de pastoor verzocht de Hubertusmis op 1 november niet door te laten gaan, òf Sint-Hubertus te gedenken niet als de patroonheilige van de jacht, maar juist als iemand die zich van de jacht bekeerde! Ook verzochten wij de pastoor om een persoonlijk gesprek om onze brief nader toe te lichten. Kort daarop ontvingen wij een uitnodiging, nee niet van de pastoor, maar van Wildbeheereenheid De Moer, voor een gesprek met hèn, samen met de pastoor! Te gek voor woorden! We zijn hier uiteraard niet op ingegaan, want de smoesjes van de jagers kennen we wel. Wij hebben immers het verzoek tot een gesprek aan de pastoor gedaan en níet aan de jagers. Van de pastoor hebben we op ons herhaald verzoek om een gesprek geen antwoord ontvangen. Zou hij zónder de jagers niet een gesprek met ons aandurven? Ook aan andere pastoors, kerkbesturen, dekenaten enz. hebben we brieven geschreven, van alle parochies die we maar op internet konden vinden waarvan vermeld werd dat er een Hubertusmis zou worden gehouden of inmiddels gehouden was.

Subsidie voor jagers???

Het moet toch niet gekker worden! Op 24 november 2015 lazen we in het Algemeen Dagblad: "CDA wil de jager betalen Jagers in Nederland moeten voortaan betaald krijgen om overtollig wild af te schieten. Volgens CDA-Europarlementariër Annie Schreijer-Pierik zou dat hun nuttige functie in het natuurbeheer onderstrepen. Jagers zorgen net zo goed voor evenwicht in de natuur als milieuverenigingen, maar in het overleg met overheden staan zij op achterstand omdat ze niet worden gesubsidieerd, vindt Schreijer. Met belastingvoordeel, subsidie en fondsen moet die in haar ogen scheve situatie worden rechtgetrokken. Haar voorstel komt volgende maand in stemming". (We moeten er toch niet aan denken dat dit voorstel wordt aangenomen! - red.)

Dierproeven voor schoonmaakmiddelen

Weet u dat er nog steeds in heel Europa wrede experimenten met proefdieren worden gedaan voor de fabricage van nieuwe huishoudelijke producten zoals wasmiddelen, afwasmiddelen, meubelwas en luchtverfrissers? Het gaat om toxiciteitsproeven, waarbij bij dieren chemicaliën op de huid worden aangebracht, of in het lichaam worden geïnjecteerd, dan wel via een buis in de keel worden gegoten of in de ogen gedruppeld. De dieren kunnen hier doodziek van worden, verlamd raken en zelfs doodgaan. De overlevende dieren worden alsnog gedood. Wilt u hieraan niet medeschuldig zijn, dan willen we u adviseren bij het kopen van uw huishoudelijke producten op te letten en zo min mogelijk nieuwe merken te kopen. Koopt u uw eigen oude vertrouwde merkproducten, deze zijn al goedgekeurd en daar hoeven geen proeven meer voor te worden gedaan. Dierproeven voor cosmetische doeleinden zijn een aantal jaren geleden in Europa verboden, maar voor huishoudelijke producten en de daarin voorkomende ingrediënten nog niet. Groot-Brittannië zou eind 2015 met een verbod komen. In India en Israël geldt al een verbod op deze proeven. Dierenorganisatie Peta heeft een petitie gestuurd naar het Europees Parlement en de Europese Commissie met het dringend verzoek een verbod in te stellen op dierproeven voor huishoudelijke producten en de ingrediënten daarvoor, alsook op de verkoop en marketing van nieuwe huishoudelijke producten en ingrediënten in de EU, die getest zijn op dieren.

Ritueel slachten - hulp uit onverwachte hoek

Op 30 oktober 2015 stond het in bijna alle kranten: het wetenschappelijk onderzoeksbureau van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) adviseerde het Ministerie van Economische Zaken de onverdoofde slacht van schapen en koeien, die nu nog is toegestaan om religieuze redenen, te verbieden. De reden: de pijn en stress bij de dieren, vooral bij koeien, is dermate ernstig dat de NVWA het nodig vond om aan de bel te trekken. Niet alleen de halssnede, maar ook de handelingen vooraf, het fixeren en kantelen, zorgen volgens de NVWA voor grote hoeveelheden stress. Bovendien duurt het volgens de NVWA vaak langer dan een minuut voor een rund buiten bewustzijn raakt (wij weten dat het wel enkele minuten kan duren). Ook zegt de NVWA dat er soms al wordt begonnen met het uit elkaar snijden van het dier vóór het bewusteloos is…. Opvallend dat juist de NVWA met dit advies komt. Er is de laatste jaren veel kritiek op de NVWA geweest van de zijde van dierenwelzijnsorganisaties. Té veel overtredingen werden over het hoofd en door de vingers gezien, veebedrijven kregen te weinig controle-bezoeken, en dan nog alleen aangekondigd, veetransporteurs konden met vele overtredingen makkelijk wegkomen enz. Er was teveel bezuinigd op het aantal controleurs, waardoor er veel tussendoor kon glippen. Wie zou verwacht hebben dat er juist uit déze hoek dit advies zou komen? Wij niet in elk geval! We zijn natuurlijk blij met dit advies. Ook al omdat nu niet meer kan worden gezegd (zoals men decennia lang zowel van Joodse als van Moslimzijde beweerde) dat het dier direct na de halssnede bewusteloos is en daardoor de pijn van de halssnede niet voelt, en dat deze wijze van slachten de meest diervriendelijke is. Deze bewering is nu ontzenuwd. Dat was het eigenlijk al toen in 2012 door de overheid met de religieuze groeperingen een convenant werd gesloten waarin stond dat een dier, als het na 40 seconden ná de halssnede nog niet bewusteloos was, met een schietmasker gedood mocht worden. (Zowel de Joodse als de Islamitische ondertekenaars vonden die 40 seconden nog aan de krappe kant. Wat hen betrof mochten de dieren nog wel iets langer lijden…) Uit de constateringen van de NVWA kunnen we concluderen dat men zich ook aan déze afspraak zelfs niet houdt…. We hopen vurig dat het Ministerie van EZ gehoor zal geven aan het advies, zeker nu er zoveel mensen uit Islamitische landen hier binnenkomen. Al 40 jaar lang streeft Rechten voor al wat leeft naar een verbod op het onbedwelmd slachten. In 2011 stemde de Tweede Kamer met een grote meerderheid vóór een verbod, maar in de Eerste Kamer strandde het weer. Zou het er nu dan eindelijk van komen…?

Vruchtbaarheidshormonen

Dat de intensieve veehouderij een zwarte vlek is op het blazoen van het 'beschaafde' Nederland, dat weten alle dierenvrienden zo langzamerhand. Maar wat de meesten van ons nog niet wisten, lazen we op de website van de Partij voor de Dieren. We citeren: "Stop mishandeling paarden voor hormonen Marianne Thieme heeft Kamervragen gesteld over de mishandeling van paarden voor de productie van vruchtbaarheidshormonen voor de vee-industrie. Voor de productie van het vruchtbaarheidshormoon PMSG voor de Nederlandse vee-industrie worden op grote schaal merries mishandeld en ongeboren veulens geaborteerd. Met dit hormoon worden dieren in de vee-industrie drachtig gemaakt om de productie van vlees en melk te verhogen. Thieme wil dat Staatssecretaris Van Dam (Economische Zaken) een eind maakt aan het gebruik van PMSG in de vee-industrie. PMSG (Pregnant Mare Serum Gonadotropin) wordt in Zuid-Amerika gehaald uit het bloed van zwangere merries. Uit onderzoek van dierenwelzijnsorganisatie "Eyes on Animals" blijkt dat de productie van dit hormoon gepaard gaat met grote dierenwelzijnsproblemen bij de merries. Merries worden met zwepen en elektrische prikstokken door hekken gedreven naar de plek waar hun bloed wordt afgetapt. Als de merries tegenstribbelen, worden ze met stokken op hun hoofd geslagen. Er is gefilmd hoe een merrie net zo lang wordt geschopt tot ze neervalt en niet meer in staat is om op te staan. Ongeboren vruchten worden doodgeknepen en de merries worden vervolgens zo snel mogelijk weer drachtig gemaakt om de hoeveelheid vruchtbaarheidshormonen te maximaliseren. Economische belangen gaan in deze industrie voor alles. Vruchtbaarheidshormonen worden in Nederland op grote schaal gebruikt. Hierbij worden grote groepen dieren vastgezet in een stal en gelijktijdig geïnsemineerd. De Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMvD) heeft al eerder laten weten dat het structureel behandelen van een dier met vruchtbaarheidshormonen de intrinsieke waarde en integriteit van een dier schaadt. Marianne Thieme heeft de staatssecretaris gevraagd om samen met de KNMvD te onderzoeken op welke wijze er een einde kan komen aan de toepassing van vruchtbaarheidshormonen in de vee-industrie".

Hoe slim is de kauw!

Van eén van onze donateurs hoorden we het volgende verhaal. "Ik zat op een terras, en niet ver daar vandaan stond een gemeente-afvalbak, zo-een met een metalen rand en een plastic zak erin. Er zat heel wat rommel in. Op een gegeven moment kwam er een kauw aanvliegen, die op de rand van de afvalbak neerstreek. De kauw keek aandachtig naar wat er allemaal in de bak lag, en opeens pikte het dier er wat uit: het was een papieren zak, waar waarschijnlijk een broodje of snack in had gezeten. De kauw vloog ermee van de afvalbak af en ging op de straat zitten. Hij had de zak bij de open bovenkant in zijn snavel, en keek naar de restinhoud van de zak. Toen legde hij de zak neer op straat en pakte hem bij de dichte onderkant vast, hield hem op z'n kop en begon de zak leeg te schudden, om vervolgens de kruimels die erin hadden gezeten op te pikken. Daarna vloog hij terug omhoog naar de rand van de afvalbak, zocht naarstig of er nog meer van zijn gading was en vond nóg een papieren zak, en hetzelfde herhaalde zich. Ik heb vol verbazing gekeken, en niet alleen ik, maar meerdere mensen hadden het tafereeltje vol verwondering gadegeslagen. De twee zakken bleven achter op de straat, de kauw was kennelijk vergeten om die weer netjes terug in de afvalbak te deponeren…! Die zakken heb ik zelf maar in de afvalbak teruggedaan".

Legkippen in de verenigde staten

Tenslotte nog een positief berichtje. Ook in de VS is men bezig het aantal legbatterijen terug te dringen, en te vervangen door diervriendelijker systemen. En niet alleen huishoudens gebruiken steeds meer diervriendelijker eieren, ook restaurants gaan hier steeds meer op over. Al kan de garantie voor de gasten, of restaurants ook echt de betere eieren gebruiken, niet echt waterdicht zijn, omdat zij de omelet natuurlijk niet in een doosje met een handelsmerk op hun bord geserveerd krijgen, controle-instanties komen er via de handelaren in diervriendelijke eieren toch wel achter wie van hen aan bepaalde restaurants levert en hoeveel. Zo zal de restaurantketen Taco Bell vanaf 2016 geen kooi-eieren meer gebruiken. Dat zal voor 500.000 leghennen per jaar een veel beter leven betekenen. De keten Panera Bread wil binnen 5 jaar geen kooi-eieren meer, waardoor 425.000 legkippen per jaar op de grond mogen leven. Ook Mac Donald en Starbucks zijn stap voor stap bezig en willen op den duur met de eieren ook helemaal op een diervriendelijker toer. Waar Rechten voor al wat leeft in Nederland mee begon in 1975 heeft zich in 40 jaar tijd uitgebreid tot heel Europa en nu zelfs tot in de Verenigde Staten! Wereldwijd zit er beweging in!

De Stichting Rechten voor al wat Leeft.

Auteur .

pijl omhoog