Het doden of toetakelen van een dier als kunstobject

Materiaal als bijvoorbeeld leer gebruiken om naast gebruiksvoorwerpen ook kunstvoorwerpen of versieringen te maken is zo oud als de wereld. Dit gebruik van dierlijk materiaal was meestal bijproduct van het hoofddoel: het dier als voedsel.
Sommige hedendaagse kunstenaars gaan zo ver dat zij dieren met opzet doden met als enig doel om vervolgens als kunstobject te gaan dienen. België kent de “kunstenaar” Wim Delvoye die varkens tatoeëert en Woerden kent Van Meerendonk die met verf ingesmeerde goudvissen zich liet doodspartelen en het aldus geverfde doek als kunst aanmerkt.

De kunstenaars verdedigen zich met argumenten als "Niemand die 's avonds een vis op zijn bord heeft, maakt er een probleem van hoe het dier aan zijn eind is gekomen. Nu het met goudvissen wordt gedaan, is het opeens omstreden."
En:
"Vreemd toch, dat ik geen vier of zes varkens mag tatoeëren, terwijl een vriend van mij in Eeklo er wel regelmatig honderden naar het slachthuis mag brengen. En elke dag optimaliseren die mensen dat massale slachten van dieren door verder te investeren in hun machines, zonder dat er een haan naar kraait. De critici halen dan hun ethisch gelijk door te zeggen dat kunst entertainment is, en daarvoor mag je geen dieren gebruiken. Je mag zoveel koeien eten als je wil, maar als je een levende vis wil gebruiken op het dek van een zeeroverschip in een filmscene, dan moet een heel ethisch comité erop toezien dat er niets verkeerds met die vis gebeurt."

Op zich zijn deze verwijzingen naar de hypocrisie in de samenleving terecht, maar zij vormen geen excuus voor het al te letterlijk gebruiken van dierenleed om een statement te maken. Dergelijke kunstenaars gebruiken hun creativiteit op een niet gezonde, hoewel niet per definitie ziekelijke manier. Voor hetzelfde geld kan een moordenaar zich verdedigen dat hij probeerde de perfecte moord te plegen of een dief de perfecte inbraak. In al deze gevallen wil de dader niet ontmaskerd worden. Dat wat verborgen moet blijven is hebzucht en zucht naar aandacht.

Om aandacht te krijgen zeggen kunstenaars als Tinkebell dat zij dieren gedood hebben of dreigen zij dieren te doden ten behoeve van de "performance". Uiteraard doen zij dit niet in het openbaar en laten ze altijd in het midden of dit ook daadwerkelijk gebeurt of gebeurde.

De beste reactie op dit soort kunstenaars is hen (net als de Bonsai Kitten) te negeren. Willen mensen hypocrisie echt aan de kaak stellen dan zouden ze beter meer aansprekende alternatieven naar voren moeten brengen.

Lees op het weblog meer over kunst en dieren.