Veel mensen die psychisch in de war zijn en daarvoor al een tijd bij een psychiater of bij het Maatschappelijk Werk lopen, krijgen de raad om zich met dierenverzorging bezig te houden of geven zelf aan dit leuk te vinden. De bedoeling is dat het verzorgen van dieren deze mensen langzaam weer structuur in hun leven geeft. Stapje voor stapje kunnen ze dan weer leren verantwoordelijkheid te dragen. Mogelijk is dit het geval, maar het kost in de praktijk meer dan het oplevert. Een oplossing voor deze situatie zou zijn als de vrijwillige dierenverzorging een redelijke vergoeding voor deze "therapie" zou krijgen van bijvoorbeeld 75 euro per uur. Dat is relatief veel geld, maar dan hebben alle 3 partijen er wat aan, want dan kunnen extra mensen worden aangetrokken, of om mensen aandacht te geven of om voor de dieren te zorgen. Het opvangen van dieren is meestal vrijwilligerswerk. Als zij zich ook nog eens bezig moeten houden met het begeleiden van psychisch verwarde mensen, dan hebben 3 partijen te lijden:
  1. de psychische patiënt die zich niet kan concentreren en veel aandacht nodig heeft, krijgt onprofessionele begeleiding
  2. de vrijwilliger die in zijn of haar eigen tijd zowel de belangen van het dier als van de verwarde medemens moet zien te behartigen
  3. het dier dat eigenlijk verzorgd moet worden door mensen die psychisch sterk en onafhankelijk genoeg zijn om het dier zo te verzorgen dat het zo snel mogelijk weer de mogelijkheid heeft om weer zelfstandig in de natuur te leven. Psychisch verwarde mensen zijn hiertoe niet goed in staat.
Om een idee te geven wat er gebeurt in deze vrijwillige, extra hulpverlening hieronder een aantal praktijkvoorbeelden, beschreven door een vrijwilligster uit de dierenopvang. Uiteraard zijn de namen van de betrokkenen veranderd. Helaas is in de loop der jaren de herkomst en daarmee de identiteit van de auteur verloren gegaan. Onze excuses daarvoor.
Joost is 40 jaar en lijdt aan schizofrenie. Zwijgzaam. Uitstraling van een robot. Joost hoort stemmen. Joost wil graag dieren naar de asielen elders rijden. Wel moet er iemand mee. Joost krijgt onderweg namelijk telkens de opdracht om rechtdoor te rijden wanneer hij een afslag nadert. Meegaan helpt ook al niet, de stemmen zijn sterker als mijn stem. Joost rijdt zo vaak rechtdoor dat we er een hele dag over doen om dieren in het asiel te krijgen. De dieren zitten veel te lang in de auto, het zijn zieke dieren. Joost wil ook dieren ophalen bij melders thuis. Hij brengt die dan naar mij voor de eerste hulp. Hij staart mij afwezig aan als ik uitleg dat kleine dieren in kleine kooitjes moeten en grote in grote kooien. Dat er in de kooi of doos kranten of hooi moeten dat het beest gefixeerd zit om verder letsel te voorkomen. Joost knikt en knikt maar komt meerdere malen met een dood dier bij ons aan. Of zonder dier. Dat komt omdat Joost toch kleine dieren in een grote kooi met breed traliefront zette en zonder kranten. De kleine dieren zijn letterlijk over de gladde ondergrond van de kooi door het ruime traliefront naar buiten geschoven of geslingerd. Dood of verdwenen. Nadine is een modepop. Heeft een puinzooi van haar leven gemaakt en raakt in een psychiatrische kliniek. Er weer uit wil zij met dieren werken. Hooggehakt en kortgerokt verschijnt ze om haar rooster dierenverzorging te draaien. Nadine rookt eerst even een sigaretje, een tweede en een derde. Dan wil Nadine graag even telefoneren met haar therapeut en daarna met haar partner waarvan ze denkt dat hij is vreemdgegaan. Ze denkt dat ze zwanger is, vertelt ze en huilt. Dan opent ze haar laktasje en tovert allerlei flessen parfum te voorschijn. De vier, verdere wel volop dierenverzorgende medewerkers worden constant letterlijk achterna gelopen en met parfum besproeid, eindeloos. Ook heeft Nadine honger en duikt in de keuken. Ze besluit met een laatste sigaret. Praat over haar problemen en rookt. De dierenalarmlijn rinkelt en ze merkt het niet. Haar volgende roosterdienst verschijnt Nadine weer stipt op tijd en herhaalt het hele ritueel zich. Manen, vriendelijk verzoeken, korte probleembespreking, niets brengt Nadine in beweging. Wel komt Nadine erg graag naar ons toe.
Nico is 45 jaar. Blijvend hersenletsel na ongeluk. Doet meer lichte klussen voor kinderboerderij en het waterschap. Kooien schoonmaken, hooi verversen en water uit de rivier scheppen voor onderzoek. Nico gaat na een melding gewonde dieren ophalen. Nico geeft zich uit voor dierenarts of voor ecoloog, voor dierenpsycholoog, voor bioloog en voor antropoloog. Hij onderzoekt dieren bij melders thuis en stelt diagnoses. Per ongeluk knijpt hij daarbij een tortelduif dood. Hij raakt ervan over het paard getild en kent geen grenzen meer. Constant moeten wij of met hem meegaan of zijn titels bij melders rechtzetten. Hij commandeert de overige vrijwilligers en zegt dat hij de beste is. Jack is 38. Hij slikt pillen tegen psychoses. Hij zet een hele groep ganzen los in zijn auto en vervoert de dieren. Kapotte vleugels, bloedende snavels, volgepoepte auto. Jack laat een eend en een papegaai in een bloedhete auto staan met dichtgedraaide raampjes en gaat ergens koffie drinken. Vergeet dat hij dieren in de auto heeft en vergeet dat wij op hem wachten. Dieren dood. Jack zet een moeder eend met kuikens uit in het stadscentrum in een piepklein fonteintje zonder groen en in het drukke stadsverkeer. Hij snapt onze boosheid en onze radeloosheid niet. Hij kijkt ons met een afwezige blik aan en vraagt wat hij verder nog kan betekenen?
Marja is een nymfomane. Dagbehandeling psychiatrie. werkte in de seks business. Geobsedeerd over haar lijf. Zichtbaar dierenvriendin. Echter ze komt er niet toe. Hele dag trainen om haar lichaam goed te houden. Onder het dieren verzorgen wat ze keurig doet, doet ze ook haar trainingen. Dat kan niet, het tijdschema laat dat niet toe. Ze kan het niet laten, ze moet gewoon trainen zegt iets in haar hoofd. Constant handen wassen, elke minuut. Anders raakt ze verontreinigd zegt ze. Als ze haar dienst erop heeft zitten, doen we wat ze niet heeft afgekregen maar zelf. Ze verschijnt altijd stipt. Ze gaat met iedereen die ze ontmoet en die wil zelfs tijdens de dierenverzorging naar bed. Ze heeft er heel wat afgewerkt. Spanningen tussen de vrijwilligers daardoor veroorzaakt. Theo is 32 en chronisch werkloos. Psychische problemen, zegt hij, ik kan niet werken. Wordt WAO Het GAK stuurt hem naar ons. Wil van alles doen voor de dieren. Na een melding van een gewond dier wordt Theo gebeld om ter plekke te gaan. Theo heeft zich niet geschoren. Het dier ligt midden op de rijweg en is aangereden. Theo vindt dat het scheren belangrijker is want zo kan hij niet de straat op. Theo heeft zich geschoren. Over het dier was een tweede auto heen gegaan voor Theo ter plekke kwam. Bij de volgende melding wil Theo eerst de videoband afkijken want die is spannend. Een derde maal zet Theo een zwaargewond diertje open en bloot op de afrit voor diens eindbestemming: het asiel en laat het daar staan. Het dier is in de doos door een kat gepakt en overleden.
Marcel wil ook met dieren rijden. Het gaat constant mis zodra Marcel echter moet bellen of gebeld wordt. Hij kan geen cijfers en letters duidelijk herkennen door een neurose zegt hij. In behandeling. Het is wel het enige wat Marcel wil. Telefoon is niet weg te denken bij zo'n klussen. Het wordt een drama. Verschillende malen legt hij ons telefoonverkeer lam. En zijn we niet bereikbaar voor meldingen. Sonja Is een grietje van 17. Ex-psychiatrie. Ze komt, ze gaat zitten, ze huilt, ze vertelt, ze gaat weer. Een reeks 'sessies' helpt haar er even bovenop. Ze gaat aan de slag en goed. Dan, na een poosje, herhaalt de zaak zich opnieuw, eindeloos. Ze komt eigenlijk zegt ze omdat ze het bij ons zo gezellig vindt.