Schatplichtig aan Violette Sanders |
Varkensmuseum in Blijham
In de zomer van 1994 stuitte ik op een intrigerend
krantenberichtje in de Volkskrant. Ene Violette
Sanders, wonende met een paar varkens in een voormalige
slagerij in Blijham, had een varkensmuseum geopend.
Ik liep net met mijn kersverse diploma van de
boerenschool op zak en was druk bezig me te orienteren
op alles wat maar met varkens, koeien en kippen
te maken had. Dus belde ik die varkensmevrouw
op.
blikken en blozen
Wat me van dat gesprek voornamelijk is bijgebleven,
is haar verontwaardiging over de dreiging van
de groeiende regelgeving. Haar eigen huisvarkens
zouden ook binnenkort 'geblikt' moeten worden.
Geblikt? Dat woord hoorde ik toen voor het eerst.
Daarmee bedoelde ze het inbrengen van de oormerken.
"Blikken en blozen" reageerde ik onmiddellijk,
"van schaamte, want zoiets mag natuurlijk
niet". Dat werden we snel eens. Je mocht
niet gedwongen worden je eigen dieren te mishandelen.
Een poosje later vroeg ze me in het bestuur van 't
Swieneparredies, maar daar kon ik toen om
redenen van praktische aard niet op in gaan.
hangbuikzwijntjes redden
 In
het najaar van 1997 belde ze op met de vraag of
ik twee hangbuikzwijntjes van een maand of drie
kon opnemen.
Inmiddels was ze verhuisd naar een grote boerderij,
samen met Jan, haar buurman uit Blijham.
Ze waren weken bezig geweest om een stelletje
gedumpte hangbuikzwijnen te vangen uit het Midwolder
Bos, bij hun in de buurt.
Een volwassen paartje had daar biggen gekregen.
Elf biggetjes draafden er door dat bos.
De gemeente had uiteindelijk contact gezocht met
Violette, omdat de zwijnen de ruiterpaden helemaal
omwroetten en van alles zouden vernielen.
De hangbuikzwijntjes stonden op het punt doodgeschoten
te worden, tenzij het haar zou lukken ze te vangen.
heksentoer
Dat schijnt een heksentoer geweest te zijn. Die
slimme zwijntjes lieten zich niet zomaar vangen
en zeker niet die schuwe, wilde biggetjes. Samen
met Jan en haar zoon Milan heeft ze toen met engelengeduld
een krachttoer qua strategie uitgehaald om die
slimme varkens nog slimmer af te zijn. Uiteindelijk
hebben ze de meesten naar 't Swieneparredies kunnen
brengen.
gedreven en gedegen aanpak
Toen ik kwam om de biggen te halen, waren ze net
bezig de vader en moeder in een trailer te krijgen,
ook op weg naar een nieuw thuis. Haar gedreven
en gedegen aanpak vielen me onmiddellijk op. Dit
was iemand die met kennis van zaken sprak en handelde.
Met een eindeloos geduld werden de varkens de
trailer ingelokt met een blikje voer. Geen gehaast
en gejaag, de dieren mochten geen enkele stress
ondergaan. De nieuwe eigenaar werd wat ongeduldig,
maar al zou het een jaar gaan duren, zo ging het
en niet anders.
Jelle en Lulu
Ik vroeg haar de oren van het hoofd hoe ik de
biggen - toen nog Jelle en Lulu geheten - moest
verzorgen en was stomverbaasd hoe weinig voer
ze mochten hebben. Maar ze vertelde over de veel
te dikke varkens die ze overal zag en welke problemen
dat voor die arme dieren opleverde. Ook deed ze
voor hoe je een big moet vasthouden en meer van
dat soort praktische zaken. Toen het tijd werd
om te vertrekken, liep Jan met Jelle in een prachtige
blauwe jas - als een koninklijke mantel om hem
heen gedrapeerd - voorop naar mijn auto. Violette
volgde met Lulu in haar armen.
En Jelle werd bij mij uiteindelijk… Billie Bofkont.
Mijn liefde voor de varkens was geboren en zou
nooit meer uitdoven.
'T Swieneparredies
De grote statige Groningse boerderij werd stukje
bij beetje aangepakt en 't Swieneparredies groeide
uit tot een bezoekerscentrum van formaat. Opvallend
verstandig was Violettes ontmoedigingsbeleid voor
de onbezonnen aanschaf van een schattig biggetje.
Want schattige biggetjes worden groot, heel groot
zelfs. Ze gaf er cursussen in om mensen op hun
verantwoordelijkheid te wijzen als ze overwogen
om een varken te nemen. "En nooit eentje",
waarschuwde ze, "altijd twee, want varkens
zijn sociale dieren".
En met welke regelgeving ze te maken zouden krijgen.
Zelf heeft ze het weigeren om te blikken heel
lang vol kunnen houden, tot ze in 2003 door de
rechter gedwongen werd.
Maar dan met roze oormerken, zo kon ze er dan
toch nog tenminste haar eigen draai aan geven.
gedumpte varkens
Maar ondanks haar ontmoedigingsbeleid werd ze
toch keer op keer geconfronteerd met de gevolgen
van de aanschaf van zo'n snoezig beestje.
Wekelijks werden haar varkens aangeboden, die
elders niet meer welkom waren of zomaar ergens
waren gedumpt. Ze bemiddelde bij de herplaatsing
of ving ze (tijdelijk) op. Via de politiek probeerde
ze samen met Harm Waalkens van de PvdA paal en
perk te stellen aan het dumpen van varkentjes.
het zwijnfestijn
Op 21 augustus 2004 werd
het Zwijnfestijn georganiseerd. Kunstenaars, dierenbeschermers,
varkensdeskundigen, wetenschappers, schrijvers,
iedereen was er voor het gevarieerde programma.
Imca Marina, haar grote vriendin - die ook aan
de wieg stond van 't Swieneparredies - zong de
varkensblues en Violette was in haar element.
"Volgend jaar weer" riep ze.
varkensminnend Nederland
Maar het leven besliste anders….
Mocht er al een volgend Zwijnfestijn komen, dan
zal Violette daar fysiek niet meer bij aanwezig
zijn. Vorige week overleed ze op 54 jarige leeftijd
aan longkanker.
"Het varken moet weer onder de mensen komen",
schreef ze in haar boek.
Dat is haar gelukt en hoe.
Heel varkensminnend Nederland zal haar missen.
Maar de varkens nog het meest.
Amstelveen, 5 mei 2005.
Dafne Westerhof & Familie Bofkont.
Het Beloofde Varkensland www.familiebofkont.nl. |
|
|
|
|
|
