Nog nooit is er zo veel belangstelling geweest voor het welzijn van dieren. Helaas is de dierenbescherming te verdeeld om deze kans te benutten. Dierenactivist Bernd Timmerman: `Als dat niet snel verandert, helpt de beweging zichzelf om zeep.' Interview met Bernd Timmermandoor Jeroen Trommelen |
In een sombere bui vergelijkt
Bernd Timmerman vlees uit de landbouwindustrie
wel eens met kinderporno. Dat `mishandelde,
dode dieren' nog steeds te koop zijn bij elke
supermarkt, vindt hij namelijk bizar. `In
een videotheek kun je toch ook niet kiezen
tussen een speelfilm, een lachfilm of een
kinderpornofilm? Zo zou je bij Albert Heijn
of Super de Boer ook niet moeten kunnen kiezen
tussen een dier dat is mishandeld of niet.
Vlees uit de bio-industrie zou zwaar gestigmatiseerd
moeten worden. Het is een immorele keuze.' |
`Twee kabinetten Balkenende
hebben de verworvenheden van twintig jaar
vernietigd. In de Tweede Kamer is sprake van
belangenverstrengeling, want bij VVD en CDA
komen de woordvoerders voor dierenwelzijn
voornamelijk uit de boerensector. Bij kleine
groepen leidt dat tot radicalisering. Zij
worden een kruitvat. Ik merk dat bij sommigen
al weerzin bestaat tegen clubs als Wakker
Dier en Bont voor Dieren, wat toch radicalere
actiegroepen zijn. Er is een toename van bedreigingen
tegen personen, vooral in de wereld van proefdieren.
Dat verontrust me zeer.' U zit er middenin en bent ook niet in staat om iets te veranderen. Hoe komt dat? `Historisch is een lappendeken van organisaties
gegroeid waarvan sommige geprofessionaliseerd
zijn en anderen niet. Alleen al door die
diversiteit is het voor leden en donateurs
onduidelijk wie ze moeten steunen. Dat leidt
bijna vanzelf naar vercommercialisering,
om met acties in de gunst van de achterban
te blijven. Dat is een manier om snel te
scoren, maar helpt niet bij het bereiken
van doelen op langere termijn. Gaat het niet eigenlijk om twee andere stromingen: degenen die vinden dat we dieren beter moeten behandelen, en degenen die vinden dat we ze niet mogen doden? `Dat klopt, maar die richtingen zijn wel
degelijk met elkaar te verenigen. De vakbeweging
kan dat ook. Ook wij zouden een federatie
moeten oprichten van belangenorganisaties,
waarin meningsverschillen kunnen bestaan
zonder dat die uitmonden in een strijd tussen
rekkelijken en preciezen. Kan iemand lid zijn van de Dierenbescherming en tegelijk een kilo-knaller-consument?'Dat is eigenlijk niet aanvaardbaar. Het is de bekende tegenstelling tussen de kritische burger en de calculerende consument, vaak verenigd in een persoon. Dierenbeschermingsorganisaties moeten zich vaker afvragen of ze niet medeverantwoordelijk zijn voor het gedrag van hun eigen achterban. Denk eens aan die 300 miljoen Nederlandse vleeskuikens die in zes maanden zijn uitgegroeid tot Arnold Schwarzeneggers en waarvan 5 procent dood neervalt. Mensen die lid zijn van de Dierenbescherming of van een andere ideële organisatie, kopen die kippen vaak wel. Dat is onaanvaardbaar, hypocriet en schizofreen. Als je dingen echt wilt veranderen, hoort daar bij dat je de achterban aanspreekt.' Goed, er wordt een federatie van dierenbeschermers opgericht. Wie bepaalt wie daar in mag, en welke organisaties worden geweigerd? 'De meeste organisaties komen daar niet
in, dat is wel duidelijk. Er zijn er nu
zo'n driehonderd, en dat is allemaal verspilling
van geld en energie. Deels gaat het om organisaties
die alleen maar zijn opgericht om geld binnen
te halen. Laten we het duidelijk houden.
Het hart van zo'n federatie bestaat uit
de huidige Dierenbescherming, bij voorkeur
opgesplitst in twee poten". `Tja, ik ben niet naïëef. Dat zal waarschijnlijk wel gebeuren. Maar de kans erop is kleiner binnen een sterke federatie dan daarbuiten. En zouden de mensen, die nu nog lid zijn van allerlei clubs en organisaties, zo'n grote organisatie niet veel prettiger vinden? Dat ze zich voor een tientje kunnen aansluiten bij een invloedrijke grote club, en daarnaast misschien nog bij een van de specifieke organisaties? Ik denk dat ik na dit interview al die organisaties maar eens ga uitnodigen.' Zo'n federatie heeft een eigen ethiek nodig. Welke middelen zijn volgens initiatiefnemer Bernd Timmerman geoorloofd en welke niet? `Dat moet je inderdaad duidelijk omschrijven.
Mijn uitgangspunt is dat je altijd om de
tafel moet blijven zitten, met wie dan ook.
Bij wetsovertreding moet het beginsel gelden
van nee-tenzij. Dus de wet niet overtreden
tenzij dat nodig is om het protest goed
te laten blijken. Daar hoeven we niet overdreven
behoedzaam in te zijn, want nu zijn acties
vaak veel te braaf. 'Blokkeer de bontzaken! Niet voor altijd natuurlijk, maar eindeloos posten bij zo'n winkel mag gerust. Als blijkt dat een fastfood-keten op een walgelijke manier omgaat met dieren, mag je ook best zo'n zaak binnenlopen en iets met verf doen. Tjonge, wat radicaal! Is dat nu echt een moreel dilemma? Het is inderdaad weer een beetje in om je te vertonen met bont. En het argument is dat je dan ook geen vlees mag eten. Welja, laten we dan ook maar weer paraplubakken gaan maken van olifantenpoten en kleedjes van apen. Het is domheid in het kwadraat.' Waarom eet u zelf trouwens geen vlees?`Dat heb ik van huis uit meegekregen. Mijn moeder was zeer sociaal betrokken en heeft ons in 1981 geconfronteerd met de ellende in de landbouwindustrie. Tegenwoordig zijn het vaak de kinderen die hun ouders overhalen. Bij ons ging het dus andersom. Mijn zus en ik zijn haar gevolgd, en mijn vader later ook. Mijn vrouw eet ook geen vlees en vis, en ik zou geen vrouw kunnen kussen waar het bloed van de bio-industrie uit de mond druipt. Bij elementaire zaken als kinderarbeid en dierenarbeid kun je twee dingen doen: je geest een beetje bijstellen en het niet willen weten. Of je handelen bijstellen. Dat heb ik gedaan.' |