Eigenlijk zijn alle dieren die worden gedood voor menselijke doeleinden erg jong.
Landbouwhuisdieren worden in de bio-industrie nooit ouder dan enkele jaren en vergeleken met een gemiddeld mensenleven moet je dat echt kort noemen.
Maar ook als je soortspecifieke maatstaven gebruikt, worden dieren in de veehouderij jong geslacht.
Gebruik makend van online gegevens, komen we erachter dat melkvee in de bio-industrie bijvoorbeeld gemiddeld niet ouder wordt dan vier en een half tot zes jaar, terwijl de koeien in feite wel 30 jaar oud kunnen worden en 15 jaar melk geven.
Mestkuikens worden maar 6 weken oud. Varkens kunnen een leeftijd van 15 tot 25 jaar bereiken, maar in de bio-industrie worden ze al na 12 tot 25 weken geslacht. Lammetjes worden soms ‘pas’ geslacht als ze 5 maanden oud zijn, maar in het voorjaar is het vlees van de zogeheten ‘zuiglammetjes’ populair van 8 tot 12 weken oud. Kleine kalkoenen worden geslacht op een leeftijd van 12 weken, grote kalkoenen op een leeftijd van 16 tot 20 weken. Konijnen na 11 weken en eenden als ze 7 weken oud zijn. In de bontindustrie worden nertsen al na 7 maanden gedood.
Daarnaast zijn er ‘nutteloze’ dieren zoals de eendagskuikens en geitenbokjes die zo snel mogelijk worden afgemaakt, soms op ronduit barbaarse wijze.
Aan dit alles zien we dat landbouwhuisdieren een veel korter leven hebben dan ze in de natuur zouden kunnen leiden. Niet alleen hebben dieren in de bio-industrie bepaald geen goed leven, ze leven ook nog absurd kort. Voor zogeheten kistkalveren e.d. is het bestaan bovendien ronduit onleefbaar.
Het leven van scharreldieren is vaak iets beter en duurt in veel gevallen ook iets langer (soms tot twee keer zo lang), maar echt lang kun je het nog steeds niet noemen.
Kindermoord
Uit angst dat hij uiteindelijk onttroond zou worden door Jezus beval koning Herodes om in Bethlehem en omstreken alle jongens van twee en jonger te doden. Deze gebeurtenis staat ook wel bekend als de moord op de ‘heilige onschuldigen’, omdat kinderen per definitie geacht worden rein en zuiver te zijn.
Het doden van kinderen, en in het algemeen kinderen iets aan doen (in de vorm van mishandeling, verwaarlozing, etc.) wordt door praktisch iedereen gezien als een extra grote misdaad die zwaarder bestraft moet worden dan misdaden tegen volwassenen. Daders die zich er schuldig aan maken lopen ook eerder het risico een vorm van therapie opgelegd te krijgen.
Kindermoord stuit ons bijna allemaal tegen de borst omdat -zeker jonge- kinderen volkomen weerloos zijn, niets misdaan (kunnen) hebben, en volkomen afhankelijk zijn van volwassenen.
Toch schrikken veel mensen kennelijk niet terug voor het (laten) doden en consumeren van miljoenen en miljoenen erg jonge dieren per jaar.
Onderdrukte vertedering
Veel mensen voelen zich aangetrokken tot jonge zoogdieren en vogels. Het ‘snoezige’ uiterlijk, maar ook de onbeholpenheid, kwetsbaarheid, aanhankelijkheid en speelsheid spreken misschien wel de meesten van ons onwillekeurig aan. Volgens bepaalde ethologen en psychologen zou dit samen kunnen hangen met gevoelens die mensen van nature voor jonge kinderen dienen te ontwikkelen om hun veiligheid en voorspoedige ontwikkeling te garanderen. Jonge dieren lijken in diverse opzichten op onze eigen jongen en dat zou verklaren waarom ze ons bijna automatisch gunstig weten te stemmen.
Een andere theorie zou kunnen zijn dat jonge dieren, waaronder kinderen, mede zo ontwapenend zijn en zulke positieve gevoelens opwekken doordat ze totaal ongevaarlijk zijn en ons alle ruimte bieden tot emotionele identificatie (empathie) en daardoor ook mededogen (sympathie).
Jonge dieren roepen buiten de context van de veehouderij hoe dan ook regelmatig vertedering op, maar dat weerhoudt producenten en consumenten er kennelijk niet van ze massaal op te offeren voor culinaire en andere genoegens.
Hoe is dit macabere fenomeen te plaatsen?
Eén mogelijke verklaring is dat het doden van jonge dieren zoveel mogelijk aan het zicht onttrokken gebeurt, zodat je er alleen mee geconfronteerd wordt als je er direct bij betrokken bent. Zo was een kennis van mij een tijdlang werkzaam in een slachthuis en kwam hij er pas na enige tijd achter dat een medewerker zoals hij geacht werd niet alleen volwassen varkens maar ook jonge, baby-achtige speenvarkens te doden. Hij vond deze ervaring zo schokkend dat hij moedwillig een ‘ongeluk’ veroorzaakte waarbij hij in zijn eigen duim sneed om in de ziektewet te belanden. Dit voorval maakt het denkbaar dat veel mensen domweg niet beseffen hoe oud de dieren die ze eten nu eigenlijk zijn. Ik ken zelf een vleeseter die zich al jaren bewust onthoudt van het vlees van onvolgroeide of erg jonge dieren, wat aantoont dat de leeftijd van de geslachte dieren ook voor mensen die geen vegetariër zijn wel degelijk moreel verschil kan maken.
Naast onwetendheid kan er ook nog een extreme vorm van ontkenning meespelen, verwant aan wat ik eerder heb beschreven in mijn artikel De ontkenning van onrecht. Een voormalige vrouwelijke collega van mij vond het bijvoorbeeld niet erger als je jonge dieren gebruikte voor consumptie, maar juist minder erg! De dieren kunnen namelijk nog nauwelijks van het leven geproefd hebben als ze jong worden gedood, zodat ze feitelijk minder zouden verliezen dan een volwassen dier dat al volop aan het leven zou hechten. Als je deze redenering doortrekt, zou ook het doden van jonge mensenkinderen inclusief baby’s minder kwalijk moeten zijn dan het doden van volwassenen.
Iemand met een kookrubriek ging zelfs zover te stellen dat lamsvlees de voorkeur zou verdienen boven andere soorten vlees, omdat je bijna zeker zou weten dat de lammetjes een relatief vrij leven hebben geleid. Dat gegeven zou met andere woorden belangrijker moeten zijn dan het besef dat ze reeds als lammeren geslacht zijn.
Het doden van jonge dieren als uiting van speciësisme
Mensen die vlees eten staan heel anders tegenover de jongen van dieren dan tegenover menselijke kinderen. Veel vleeseters vertonen op bewust niveau waarschijnlijk geen bijzondere bezwaren tegen het consumeren van onvolwassen of jonge dieren, omdat ze niet beseffen hoe jong de dieren in kwestie zijn of omdat ze zulke bezwaren zodra ze in hen opkomen direct weer onderdrukken. Dit hangt samen met het alom tegenwoordige speciësisme. Diepgewortelde reacties zoals vertedering en de drang om een kwetsbaar wezen te beschermen, gevoelens die samenhangen met onze morele intuïties, worden opzij geschoven ten behoeve van de eigen genoegens, op een manier die als stuitend en misdadig zou worden ervaren als het jonge soortgenoten zou betreffen. We verloochenen misschien nergens zo sterk ons potentieel aan menselijkheid en mededogen als in situaties waarin we weerloze jonge wezens onnodig kwaad doen.
De weerstand tegen zeehondenbont is versterkt door beelden van jonge zeehondjes die meedogenloos worden doodgeknuppeld. Het is niet ondenkbaar dat vergelijkbare beelden van jonge landbouwhuisdieren kunnen helpen het speciësisme verder aan het wankelen te brengen waar het gaat om de eigen consumptie van vlees.
In feite zijn alle dieren die gedood worden voor hun vlees of huid te jonge dieren, omdat ze de vrijheid zouden moeten hebben zo lang mogelijk in leven te blijven. |
