Wat te doen tegen mensen die diergebruik op oneigenlijke gronden verdedigen?
Argumenteren kun je oneigenlijk doen op een aantal manieren. Je kunt een verkeerd startpunt kiezen (uitgangspunt, stelling, premisse etc.); je kunt verkeerd redenen of een denkfout maken of je bedrijft demagogie of volksverlakkerij.
In elke van deze gevallen heet het drogredeneren of argumenteren met drogredeneringen.
Wanneer iemand niet opzettelijk fout redeneert is de oplossing niet zo moeilijk: je wijst de ander op de denkfout of de bedenkelijkheid van zijn uitgangspunt.
Hoe om te gaan met demagogie en demagogen is veel lastiger, want je stelt immers iemands integriteit aan de kaak op het moment dat je duidelijk wilt maken dat iemand opzettelijk een valse redenatie opvoert.
Een apart voorbeeld is het argument van autoriteit "Dieren worden niet mishandeld. Ik kan het weten, want het is mijn beroep of ik heb er gewerkt, ik heb er een studie in of over gedaan, etc.".
Het is maar de vraag of een ander dit type argumenteren erg vindt. Wat het lastig maakt, is dat je de bewering niet kan controleren en de ander op zijn woord moet geloven. Het is in dat geval het beste om dat ook maar zo te benoemen en dat je de ander vraagt om aanvullend, wel controleerbaar bewijs.
Een voorbeeld is het beroep op vermeend verband. Zaken worden volgtijdig gepresenteerd en een oorzakelijk verband wordt gesuggereerd. "We hebben altijd al dieren gebruikt en dat heeft veel opgeleverd". Of "mensen eten al vlees sinds mensenheugenis en dat heeft hen altijd gezond gehouden". In deze gevallen kun je ingrijpen en opmerken dat het een niet noodzakelijk met het ander heeft te maken. Wanneer je vervolgens stelt dat ander onredelijke of ondeugdelijke argumenteert, dan begeef je je op glad ijs. Immers, wanneer je zelf betrapt wordt op een foute redenatie, dan maak je het de opponent wel erg gemakkelijk om de bal terug te kaatsen.
Het aan de orde stellen van de integriteit van jouw opponent kun je beter nalaten tot de ander een serie van drogredenen heeft aangevoerd.
Dit artikel is onderdeel van een reeks over drogredeneringen en demagogie.
Sommige argumenten worden vaak gebruikt, maar zijn niet geldig.
Dat gebruiken van de zogeheten drogredenen doen voor- en tegenstanders van dierenrechten.
We zetten deze ongeldige argumentenop een rij en plaatsten daar het tegenargument bij.
Dit ten behoeve van een heldere en eerlijke dialoog.
Er zijn verschillende types drogredenen.
Zij worden expres of per ongeluk toegepast in een discussie.
Wees je daarom bewust van de uitgangspunten en integriteit van een opponent. Er zijn verschillende manieren om te reageren op drogredeneringen. Hier zijn enkele algemene tips.
Blijf rustig en emotieloos. Drogredeneringen zijn vaak bedoeld om emoties op te wekken, dus het is belangrijk om rustig te blijven en je emoties in bedwang te houden.
Identificeer de drogredenering. Probeer te begrijpen welke soort drogredenering wordt gebruikt, zoals een ad hominem-aanval of een afleidingsmanoeuvre.
Weerleg de drogredenering. Probeer de drogredenering te weerleggen door feiten te presenteren of logische argumenten te geven.
Blijf op het onderwerp. Probeer terug te keren naar het onderwerp waarover de discussie gaat en probeer de discussie te houden op een rationeel niveau.
Wees voorbereid. Als je weet dat je gaat praten met iemand die vaak drogredeneringen gebruikt, kan het nuttig zijn om voorafgaand aan het gesprek bepaalde feiten en argumenten te verzamelen om op terug te vallen.
Een leerzaam boek over drogredenen te herkennen en te weerleggen schreef Paula Steenwinkel. Voor wie zuiver wil redeneren en reageren en beu is van discussie-trucjes. Drogredenen, herkennen en weerleggen (bol.com).
