Spraakverwarring tussen boeren, burgers en ambtenaren

Sommige mensen praten opzettelijk langs elkaar heen

In ons land heerst een Babylonische spraakverwarring tussen boeren, consumenten en overheid. Het is naïef om te denken dat zij dat zelf erg vinden, terwijl de slachtoffers (mensen uit de derde wereld, het milieu, de dieren en soms de boeren, die ecologisch verantwoord werken) in Nederland weinig vertegenwoordigers hebben die aan dat gesprek deelnemen. Alle partijen hebben te veel baat bij de huidige situatie om elkaar echt de waarheid te vertellen. Er zijn veel halve waarheden en drogredeneringen. Iedereen schuift de argumenten naar voren die in het eigen voordeel zijn en zelden spreekt iemand de ander tegen in een rechtstreeks debat. Hoe het "gesprek" over de diverse aspecten rond intensieve veehouderij verloopt laten we hieronder zien. Wat opvalt in besprekingen van de problemen in de intensieve veehouderij is dat bijna niemand het heeft over de export van dierlijke producten. Minstens 70% wordt geëxporteerd en voor- en tegenstanders lijken niet te willen zien dat deze export de pijler is van (het lijden in) de bio-industrie. Stress, depressie, niet begrepen te worden bepalen de gevoelens van veel boeren. In de vijftiger jaren van de vorige eeuw kwam dat ondermeer door de ruilverkavilingen, later door de ruimingen als gevolg van MKZ en andere dierziektes en tegenwoordig door de stikstofuitstoot. De boeren tegenwoordig zijn veelal grote leningen aangegaan om meer te produceren. Deze problemen zouden er niet zijn wanneer Nederland zich niet zou richten op handhaving van overproductie ten behoeve van de buitenlandse markten.

Onderwerpen
We presenteren telkens voor een aantal onderwerpen hoe veel veehouders, consumenten en ambtenaren denken en daarnaast wat ze er niet bij zeggen. In de kopjes met de onderwerpen een link naar achtergrond informatie op onze site, bijvoorbeeld het kopje "dierenwelzijn" linkt naar een opsomming van de 5 (minimale) vrijheden die een dier uit de bio-industrie officieel heeft. Wie zoekt naar tegenargumenten, wordt verwezen naar de drogredenen. Wie zoekt naar de feiten over de agrosector kan terecht op deze site of in de media.
Onderwerp
 Regelgeving
Hoe denken veel intensieve veehouders? De regels van de overheid maken het ons onmogelijk om een droog brood te verdienen.
Wat zegt een veehouder er niet bij? Regels zijn opgesteld omdat er zo vaak op een oneigenlijke manier geld wordt verdiend.
Hoe denken veel consumenten? Een boer werkt hard voor zijn geld.
Wat zegt een consument er niet bij? Ik profiteer maar wat graag van de lage voedselprijzen.
Hoe denken veel ambtenaren? Boeren moeten volgens politici grenzen worden gesteld.
Wat zegt de overheid er niet bij? We maken de regels in overleg met de boeren en de stilzwijgende afspraak is dat we ze nauwelijks controleren.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Dierenwelzijn
Hoe denken veel intensieve veehouders? Schoon eten en drinken voor mijn vee is genoeg voor dierenwelzijn.
Wat zegt een veehouder er niet bij? Een boer heeft geen geld over voor echt dierenwelzijn. Een dier moet tegen zo laag mogelijke kosten naar het slachthuis. Zie ook de eufemismen.
Hoe denken veel consumenten? Bio-industrie is zielig voor dieren, ze missen bewegingsvrijheid en de mogelijkheid om zich natuurlijk te gedragen.
Wat zegt een consument er niet bij? Voor welzijn van dieren heb ik weinig geld over, wel voor mijn gezondheid.
Hoe denken veel ambtenaren? Alles mag zolang wij maar niet weten dat het dierenwelzijn in het gedrang is.
Wat zegt de overheid er niet bij? De bio-industrie is dieronvriendelijk. Het staat niet in de regelgeving dat het zo is en het kost veel tijd en geld om te controleren wat aantasting van het welzijn is. Zie ook de cursus rapporten lezen.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Bio-industrie
Hoe denken veel intensieve veehouders? We doen het goed: het kost Nederland nauwelijks landbouwgrond, de mest is via een gesloten stal beter te hanteren en de omzet is groter.
Wat zegt een veehouder er niet bij? Voor het voer is twee keer zo veel grond in het buitenland nodig.
Hoe denken veel consumenten? De bio-industrie moet verdwijnen.
Wat zegt een consument er niet bij? Ik koop wel liefst het goedkoopste vlees.
Hoe denken veel ambtenaren? Megastallen zijn de oplossing om de kostprijs laag te houden. Kleinschalig heeft niet de toekomst, het buitenland heeft een betere concurrentiepositie.
Wat zegt de overheid er niet bij? We steunen kleinschalige alternatieven niet. We laten het aan de vrije markt over.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Biodiversiteit
Hoe denken veel intensieve veehouders? Een groene wei met wat zwarte en witte vogels is ook natuur.
Wat zegt een veehouder er niet bij? Gras in de wei moet vooral eiwit produceren, zo kan ik de melkproductie verhogen.
Hoe denken veel consumenten? Grasvlaktes vormen een mooi kleurenpallet van verschillende tinten groen.
Wat zegt een consument er niet bij? Ik zie overal alleen maar zwarte en witte vogels op de groene vlaktes.
Hoe denken veel ambtenaren? We hebben in Brussel met de EU afspraken gemaakt om de biodiversiteit in stand te houden en te herstellen.
Wat zegt de overheid er niet bij? Een boer controleren en de wet handhandhaven levert veel agressie op.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Ammoniakuitstoot
Hoe denken veel intensieve veehouders? We rijden de mest direct onder de grond. We hebben er alles aan gedaan om de stankoverlast te beperken.
Wat zegt een veehouder er niet bij? De mest wordt in een geultje op de wei uitgereden en stinkt minstens een week.
Hoe denken veel consumenten? Ik zie de natuur alleen maar groener worden. Bramen zijn toch ook natuur?
Wat zegt een consument er niet bij? Ik heb geen idee welke planten en dieren er inmiddels zijn verdwenen.
Hoe denken veel ambtenaren? Regels drukken de winst van de boeren en dus kan hij niet vernieuwen..
Wat zegt de overheid er niet bij? Gelet op de hoeveelheid subsidie die boeren krijgen, zijn ze eigenlijk geen ondernemer. En dus spelen winst en verlies geen rol.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Prijs vlees en zuivel
Hoe denken veel intensieve veehouders? Hoe meer wij exporteren, hoe meer ik verdien.
Wat zegt een veehouder er niet bij? De export wordt gesubdieerd en drukt zo lokale, buitenlandse collega's uit de markt.
Hoe denken veel consumenten? Hoe lager de prijs, hoe beter.
Wat zegt een consument er niet bij? Ik koop het vlees toch wel.
Hoe denken veel ambtenaren? Hoe lager de kostprijs door de subsidies, hoe beter we kunnen concurreren met het buitenland.
Wat zegt de overheid er niet bij? De subsidies heeft de consument al via de belasting vooruit betaald.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Kostprijs
Hoe denken veel intensieve veehouders? Door de regelgeving heb ik een hoge kostprijs.
Wat zegt een veehouder er niet bij? Die regels lap ik zoveel mogelijk aan mijn laars.
Hoe denken veel consumenten? Supermarkten maken veel winst over de rug van de boer.
Wat zegt een consument er niet bij? Supermarkten en voedselverwerkers maken ook kosten en die moeten ook betaald worden.
Hoe denken veel ambtenaren? De landbouw zorgt voor veel werkgelegenheid.
Wat zegt de overheid er niet bij? Dat werk wordt veelal gedaan door slecht betaalde buitenlanders.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Milieu
Hoe denken veel intensieve veehouders? Zolang mijn gewassen goed groeien is er niets aan de hand.
Wat zegt een veehouder er niet bij? De biodiversiteit van flora en fauna door zijn manier van produceren in de nabije natuur verdwijnt.
Hoe denken veel consumenten? Een schoon milieu betekent dat land en water er schoon uitzien.
Wat zegt een consument er niet bij? Ik vind het wel wat saai: al dat kale grasland en die rechte kanalen en straten.
Hoe denken veel ambtenaren? Milieunormen moeten de ondernemer niet al te zeer belemmeren.
Wat zegt de overheid er niet bij? De belastingbetaler betaalt voor de nadelen van milieuvervuiling, de vervuiler betaalt niet mee.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Natuur
Hoe denken veel intensieve veehouders? De bomen en bossen zijn nog nooit zo groen geweest.
Wat zegt een veehouder er niet bij? Zeldzame soorten zijn verdwenen, alleen voor mest ongevoelige natuur gedijt.
Hoe denken veel consumenten? Ik zie het verschil niet tussen natuur nu en vroeger.
Wat zegt een consument er niet bij? Voor natuur ga ik naar het buitenland.
Hoe denken veel ambtenaren? Er zijn regels voor de bescherming van hoge natuurwaarden in de Natura 2000 gebieden.
Wat zegt de overheid er niet bij? De regels worden niet gehandhaafd.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Mestoverschot
Hoe denken veel intensieve veehouders? Er is geen mestoverschot.
Wat zegt een veehouder er niet bij? Ik werk het mestoverschot weg door creatieve mestboekhouding.
Hoe denken veel consumenten? Mestoverschot mag niet het drinkwater duurder maken.
Wat zegt een consument er niet bij? Ik denk dat veel mest goed voor de landbouw is.
Hoe denken veel ambtenaren? Via beperkende eisen aan mestproductie kunnen we de Europese politiek dienen.
Wat zegt de overheid er niet bij? Reductie van mestproductie zal het dierenwelzijn niet verbeteren, reductie van de veestapel wel.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Veestapel
Hoe denken veel intensieve veehouders? Als anderen inleveren, dan krijg ik meer ruimte.
Wat zegt een veehouder er niet bij? Ik wil gewoon als boer doorgaan, koste wat het kost. Zo verandert er niets aan de problemen van de te grote veestapel..
Hoe denken veel consumenten? Hoe meer dieren, hoe beter Nederland het doet.
Wat zegt een consument er niet bij? Ik wil mij niet in de situatie van het individuele dier verdiepen.
Hoe denken veel ambtenaren? De veestapel moet krimpen.
Wat zegt de overheid er niet bij? Krimpen is de enige manier om de mestproductie omlaag te krijgen.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Varkens houden
Hoe denken veel intensieve veehouders? Nergens ter wereld wordt veevoer zo efficiënt omgezet in vlees.
Wat zegt een veehouder er niet bij? Dat is feitelijk onjuist. Alles wat voor en na mijn stal gebeurt reken ik niet mee.
Hoe denken veel consumenten? Varkens zouden buiten moeten kunnen wroeten.
Wat zegt een consument er niet bij? We hebben geen zin om voor varkensvlees meer geld te betalen.
Hoe denken veel ambtenaren? Grotere bedrijven dragen meer bij aan de economie.
Wat zegt de overheid er niet bij? De nadelige gevolgen voor de samenleving van een grote varkenshouderij worden op de belastingbetaler afgewenteld.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Schaalvergroting
Hoe denken veel intensieve veehouders? Ik wil de omzet van mijn bedrijf laten groeien en ik noem alleen dat ontwikkeling. Het geeft ook meer status.
Wat zegt een veehouder er niet bij? Het kan mij niet schelen als dat ten koste van andere veehouders, milieu en dierenwelzijn gaat.
Hoe denken veel consumenten? Boeren moeten ook rijk kunnen worden.
Wat zegt een consument er niet bij? We hebben geen zin om ons te verdiepen in de negatieve gevolgen van hoe boeren ten koste van milieu en dierenwelzijn rijk willen worden als wij maar minder hoeven te betalen voor hun producten.
Hoe denken veel ambtenaren? Een paar grotere bedrijven zijn beter te reguleren dan veel kleinere.
Wat zegt de overheid er niet bij? Groei van de intensieve veehouderij gaat ten koste van andere relevante doelen van het regeringsbeleid, zoals aantrekkelijk landschap.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Voedsel
Hoe denken veel intensieve veehouders? Vlees en zuivel voorzien in een behoefte, want het wordt afgezet.
Wat zegt een veehouder er niet bij? De productie van bio-industrievlees verkleint mondiaal de beschikbaarheid van voedsel.
Hoe denken veel consumenten? Ik wil gezond, goedkoop en gemakkelijk bereidbaar vlees en zuivel en een zuiver geweten.
Wat zegt een consument er niet bij? Ik weet dat het aan alle onderdelen schort, maar ik heb geen zin om naar alternatieven te zoeken en mijn gedrag te veranderen.
Hoe denken veel ambtenaren? In ons land geproduceerd voedsel is gezond en veilig.
Wat zegt de overheid er niet bij? Het buitenland, het dier, de belastingbetaler en het milieu betalen de prijs. De controle op voedsel is minimaal.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Grondgebonden bedrijfsvoering
Hoe denken veel intensieve veehouders? Als ik dieren organisch bedrijfsafval voer en mijn mest maar kwijt raak dan is mijn bedrijf grondgebonden.
Wat zegt een veehouder er niet bij? Grondgebonden betekent ook veevoeder op eigen grond verbouwen en niet (laten) importeren.
Hoe denken veel consumenten? Als boeren maar niet gedwongen worden om te emigreren.
Wat zegt een consument er niet bij? Ik weet niet echt wat grondgebonden is, laat staan dat ik weet waarom dat belangrijk is.
Hoe denken veel ambtenaren? Grondgebonden productie verkleint de veestapel.
Wat zegt de overheid er niet bij? Er is nog geen regelgeving rond grondgebondenheid.
Terug naar de onderwerpen.
Onderwerp
 Uitkopen
Hoe denken veel intensieve veehouders? Ik verkoop liever aan collega's.
Wat zegt een veehouder er niet bij? Een overname is alleen interessant wanneer het ook een grotere omzet en minder kosten en geen beperkingen met zich meebrengt.
Hoe denken veel consumenten? De overheid biedt ongelooflijk veel geld voor uitkopen van een bedrijf.
Wat zegt een consument er niet bij? Ik heb geen idee of de boer aan uitkopen iets overhoudt.
Hoe denken veel ambtenaren? Een veehouder is door uitkopen in één klap uit de financiële zorgen en de natuur is een beetje beschermd.
Wat zegt de overheid er niet bij? Een veehouder moet na uitkopen zijn lening aan de bank aflossen en veel belasting betalen.
Terug naar de onderwerpen.
Wie wel eens met boeren of burgers een dialoog of discussie aangaat over zaken die dieren betreffen kent het fenomeen: drogredenering. Drogredeneringen zijn hele flauwe manieren om een discussie proberen te winnen en een ander monddood te maken. We hebben de types drogredenen op een rij gezet en een overzicht gemaakt van onderwerpen waarvoor een afdoend antwoord is geformuleerd. Een waarschuwing vooraf. Wanneer je de indruk hebt dat je in een machtsstrijd dreigt te verzanden, lees dan dit artikel. Voor wie de mening van een ander diervriendelijker wil maken, is dit artikel mogelijk interessant.
Dit artikel is onderdeel van een reeks over drogredeneringen en demagogie.

Sommige argumenten worden vaak gebruikt, maar zijn niet geldig. Dat gebruiken van de zogeheten drogredenen doen voor- en tegenstanders van dierenrechten. We zetten deze ongeldige argumentenop een rij en plaatsten daar het tegenargument bij. Dit ten behoeve van een heldere en eerlijke dialoog. Er zijn verschillende types drogredenen. Zij worden expres of per ongeluk toegepast in een discussie. Wees je daarom bewust van de uitgangspunten en integriteit van een opponent. Er zijn verschillende manieren om te reageren op drogredeneringen. Hier zijn enkele algemene tips.

  • Blijf rustig en emotieloos. Drogredeneringen zijn vaak bedoeld om emoties op te wekken, dus het is belangrijk om rustig te blijven en je emoties in bedwang te houden.
  • Identificeer de drogredenering. Probeer te begrijpen welke soort drogredenering wordt gebruikt, zoals een ad hominem-aanval of een afleidingsmanoeuvre.
  • Weerleg de drogredenering. Probeer de drogredenering te weerleggen door feiten te presenteren of logische argumenten te geven.
  • Blijf op het onderwerp. Probeer terug te keren naar het onderwerp waarover de discussie gaat en probeer de discussie te houden op een rationeel niveau.
  • Wees voorbereid. Als je weet dat je gaat praten met iemand die vaak drogredeneringen gebruikt, kan het nuttig zijn om voorafgaand aan het gesprek bepaalde feiten en argumenten te verzamelen om op terug te vallen.

Klik hier voor specifieke tips bij het beïnvloeden van dieronvriendelijk gedrag en wat wel en niet te doen bij drogredeneringen. De beweegreden om drogredeneringen te voeren ligt in de wens om macht over de ander uit te oefenen in de vorm van een machtsstrijd. Er worden in de media en de politiek veel drogredenen aangedragen en er wordt demagogie bedreven, die leidt tot spraakverwarring zonder dat iemand verantwoordelijkheid neemt.

Er zijn drogredenen voor de volgende groepen en onderwerpen

Klik hier voor voorbeelden van een drogredenering of van demagogie uit het weblog.
Een leerzaam boek over drogredenen te herkennen en te weerleggen schreef Paula Steenwinkel. Voor wie zuiver wil redeneren en reageren en beu is van discussie-trucjes.
Drogredenen, herkennen en weerleggen (bol.com).